Step

Januari 2002

'We kunnen God toch wel een beetje helpen'

De journaliste en schrijfster Jessica Stein (25) is redactrice van het linkse oppositieblad The Indypendent in New York. Daarnaast loopt ze mee in demonstraties tegen de mogelijke oorlog in Irak. Ze noemt zich een joodse en feministische activiste. In de stad van carrièrejagers en onbegrensde mogelijkheden is dat een ongewone keuze. Een portret van deze idealiste in het Amerika van Bush.

Een uurtje heeft ze, 's avonds laat. Een afspraak maken in het altijd hectische New York valt niet mee. Jessica zit midden in haar kamer op de grond. Een wat gehaaste jonge vrouw, gekleed in een slordige broek en verkleurde trui uit een tweedehands winkel. Haar kamer op de vierde verdieping is donker met als enig meubilair een bed, een bureaustoel en een tafel. Terwijl ze vertelt, pakt ze het kerstcadeau voor haar ouders in. Een kistje mandarijnen uit haar eigen coöperatieve biologische supermarkt. In plaats van kleurig kerstpapier gebruikt ze oude nummers van haar Indypendent als pakpapier. Tijdens het interview bladert ze die nummers nog eens door en wijst op artikelen om haar idealistische standpunten te verduidelijken.

Hoe kwam je op het idee om voor The Indypendent te schrijven?
Ik zag de krant twee jaar geleden liggen bij de vrouwenboekhandel. De onderwerpen en de opzet van de krant spraken me aan. Ik zond toen een e-mail met de vraag of ik iets kon doen. Ik werd daarop uitgenodigd om naar de vergadering te komen. The Indypendent was nog maar net gestart. Er werkten toen negen mensen. Nu zijn het er dertig. Ik kon meteen meedoen. Toen ik een jaar geleden mijn baan als redacteur bij een uitgever van boeken verloor, ben ik steeds meer gaan doen. Het is vrijwilligerswerk maar voor een tijdje lukt dit wel. Ik kom uit een familie van lezers maar eigenlijk heb ik altijd al geschreven, vooral gedichten over vrouwenzaken.

Vanwaar je interesse in vrouwenonderwerpen?
Feminisme in Amerika is belangrijk. De algemene standaard is dat vrouwen dun, mooi en dom moeten zijn. Niet dik zoals mijn moeder of met een bril met dikke glazen zoals ikzelf. Daarnaast was ik lesbisch en later bi. En net als zwarten en homo's, worden ook lesbiennes onderdrukt. Dat merkte ik zelf ook vaak. Op mijn highschool in Albany was echter 60% gekleurd en lesbisch. Ik kwam dus gewoon via school in aanraking met het feministisch actie netwerk. Ik was toen een jaar of zeventien. Mijn ouders maakten daar geen probleem over. Ik kreeg weliswaar ook geen steun van hen en ze toonden ook geen interesse, maar ze waren ook niet tegen. Ik kon doen wat ik wilde. Waarschijnlijk kwam dat omdat mijn moeder toen al erg ziek was en alle aandacht opeiste. Misschien ben ik daarom ook wel wat anders als andere vrouwen van mijn leeftijd. Ik was dertien toen mijn moeder kanker kreeg. Ik wist dus al op jonge leeftijd dat het leven eindig was. Ik hield veel van mijn moeder en het was erg moeilijk om haar achteruit te zien gaan. Hierdoor ging ik veel over het leven nadenken en verhalen en gedichten schrijven. Ook zocht ik steun bij lotgenoten omdat die aandacht er thuis begrijpelijkerwijs niet was. Die lotgenoten vond ik in mijn geval dus bij het feministische actie netwerk op school. Op mijn achttiende kwam ik in New York om vrouwenstudies, literatuur en schrijven te studeren. Dat heb ik afgemaakt waarna ik ging werken bij die uitgeverij.

Wat maakt The Indypendent voor jou zo bijzonder?
In de keuze voor artikelen nemen we het op voor minderheidsgroeperingen, sociaal beleid vrede en het milieu. Dat wil nog niet zeggen dat we per se tegen de stroom in roeien. Het is meer dat we het nieuws op een andere manier duiden en vanuit een ander perspectief benaderen. Zelf schrijf ik ook over veel meer onderwerpen dan alleen feminisme. Mijn onderliggende bedoeling van het schrijven is om mensen elkaar beter te laten begrijpen en te laten zien dat er meer meningen zijn dan die je op de Amerikaanse tv hoort. Zo wil de gewone media bijvoorbeeld doen geloven dat iedereen voor de oorlog is. Ik schreef daarom een artikel over de Women in Black, een wereldwijde vredesgroep . Dit zijn hier voornamelijk Joodse vrouwen die gekleed in het zwart, iedere week een uur zwijgend op Union Square staan. In weer en wind. Ze protesteren daarmee tegen oorlog in het algemeen, maar specifiek de oorlog in het Midden-Oosten en Irak.

Ben je nog wel objectief als je schrijft over dingen waarmee je sympathiseert?
Daar moet je natuurlijk altijd wel op letten. Aan de andere kant is puur objectief zijn toch haast niet mogelijk. Het is niet zo erg dat mensen een ander geluid horen naast wat ze in de gewone media lezen. Die is immers ook gekleurd. Nu kunnen lezers zelf een oordeel vormen.
Maar het is waar. Nadat ik me in die beweging van de Women in Black verdiepte, heb ik me inderdaad ook bij ze aangesloten. Het lijkt zo'n onschuldige manier van demonstreren, maar het roept een boel op. Vooral fundamentalistische zionisten verstoren de stiltekring regelmatig door te schelden en de vrouwen te bedreigen. Ik ben zelf Joodse en voel me daarom aangesproken. Dat is een reden te meer om mee te doen.

De linkse beweging en ook de Indypenent sympathiseert meer met de Palestijnen dan met de Joden, hoe is dat voor jou?
Mijn ouders zijn beiden Joods. Ik ben zelf ook overtuigd Joods, Ik hou ervan en ben er trots op. Zowel op de religieuze als culturele aspecten van de religie. Op dit vlak ben ik dus wat conservatief. Ik begrijp absoluut niet dat mensen niet in God geloven. Met wie moet je dan praten als je bang bent? Persoonlijk durf ik Israël niet af te vallen. Ik weet er voor mijn gevoel te weinig van om er een goede mening over te hebben. Toch verwachten de mensen van mij, als een Amerikaanse jodin, dat ik over de politiek van Israël een mening heb. Alsof ik er verantwoording voor moet afleggen. Ik snap echter niets over de oorsprong van het conflict al heb ik er veel over gelezen. Ik ben echter ook niet helemaal neutraal. Ik ben blij met de joden die wel een ander geluid laten horen. Als je gelovig bent, denk je al snel dat God ons zal helpen en alles ten goede zal keren. Maar wij kunnen God toch ook wel een beetje helpen? Orthodoxe joden zijn fundamentalisten en bijvoorbeeld tegen homo's, maar er zijn ook veel progressieve joodse activisten in New York. Er is zelfs een organisatie Jews Against The Occupation . Zij doen op zich goed werk en het vergt veel moed om in de New Yorkse joodse gemeenschap zo'n standpunt in te nemen. Ik ben zelf nog wat terughoudend al ben ik tegen de nederzettingenpolitiek en de agressie tegen Palestijnen. Bij de Indypendent werken weinig Joden en de stemming is over het algemeen pro-Palestijns. Dat is voor mij af en toe best lastig, maar gelukkig kan ik mijn ei goed kwijt bij een mooi uitgevoerd Joods feministisch maandblad waar ik ook voor werk.

Is schrijven voor jou een goede manier om je ei kwijt te raken?
Ja, ik schrijf echt veel. Ik studeer momenteel voor mijn Masters degree in schoone kunsten en gedichten aan het Brooklyn College. Ik ben daar erg druk mee. Ik loop mee met een docent en ga in september zelf lesgeven. Het belangrijkste voor mezelf is echter dat ik beter leer schrijven. Behalve journalistiek schrijf ik gedichten en fictie. Ik heb het me tot nu toe vooral zelf aangeleerd en wil professionaliseren.

Hoe redt je dit allemaal financieel?
Ik krijg een beetje studiefinanciering en wat van mijn ouders. Verder leef ik van mijn spaargeld. Ik woon klein, bij iemand in huis op een kamer van 4 bij 5 meter . Het is mijn achtste kamer in zeven jaar maar ik woon hier nu een jaar en het bevalt goed. Verder ga ik nooit naar de bioscoop of een concert, koop ik geen boeken of cd's. Ik heb niet eens een fatsoenlijke muziekinstallatie. Mijn laptop is mijn dierbaarste bezet. Mijn eten koop ik in de Coöp. Dat is een coöperatieve winkel. Alle klanten zijn verplicht minstens drie uur in de week in de winkel te werken. Die klanten kopen samen de producten in en verkopen die in de winkel. Zo krijg ik mijn boodschappen tenminste 20% goedkoper dan in de gewone winkel. Ik vind het een prachtig systeem en kan zo toch biologisch eten. Maar de glamour en glitter van deze stad gaat wat aan me voorbij. Ik wil daar ook niet bij horen. Ik heb mijn eigen vrienden. Verder ga ik vaak bij mijn moeder langs. Ze is nu 65 en na twaalf jaar kanker helemaal op, de kanker zit overal in haar lichaam. Ik probeer genoeg tijd met haar te hebben, maar dat valt niet mee. Mijn ouders wonen buiten New York drie uur rijden hier vandaan en ik heb het erg druk met mijn eigen leven hier.

---

Dit portret is geschreven in januari 2002. De Indypendent is een onafhankelijk en vrij maandblad dat deel uitmaakt van het internationale nieuwsnetwerk Indymedia. Het portret moet laten zien dat er in Amerika nog andere geluiden te horen zijn dan de officiële.
Indymedia is een wereldwijd onafhankelijk nieuwsnetwerk. Het startte na de anti-globaliseringsacties in Seattle (1999) als reactie op de negatieve en oppervlakkige berichtgeving in de gewone pers. De doelstelling is dat iedereen zelf nieuws in beeld, geluid en tekst kan publiceren, vooral op het Internet. Het gaat daarbij om zelfgemaakte artikelen. Er zijn meer dan honderd Independent Media Centres (IMC) verspreid over de hele wereld. De redacties beperken zich tot het screenen van ingebrachte artikelen op racisme, fascisme, en andere moreel verwerpelijke artikelen. Verder is alles mogelijk en elke discussie welkom. Toch is de inhoud overwegend links te noemen.

In New York heeft Indymedia een kantoor in Manhattan. Er zijn diverse redacties. Zo is er naast de internetredactie een eigen radio en tv station en het maandblad The Indypendent. The Indypendent heeft een oplage van 12.000 en brengt achtergrondnieuws uit New York, maar ook uit de rest van Amerika en de wereld. Actuele onderwerpen zijn bijvoorbeeld: immigratie en het opsluiten van Arabische mensen in Amerika na 9/11; onderwijs; de oorlog tegen terrorisme en de dreigende oorlog in Irak; burgerrechten; intolerantie. The Indypendent beschikt zelf over nationale en internationale correspondenten. (o.a. Argentinië, Midden-Oosten, Cambodja) In New York heeft het maandblad dertig medewerkers. Alle medewerkers zijn vrijwilligers.