Step

In maart was tijdens de Hiswa de presentatie van de overgang van Beurs Klassieke Schepen naar deze grootste watersportbeurs van Nederland. Als beursjournalist mocht ik de spreekstalmeester zijn en onderstaand artikel voor de Spiegel der Zeilvaart schrijven.

“Stropdas af!”

Als Ids Boersma, directeur RAI exhibitions, bij de presentatie van de HISWA Klassieke Schepen 2014 de liefde verklaart aan het Beurs Klassieke Schepen sfeertje, roept iemand “Stropdas Af!” De goed geklede Boersma bedenkt zich niet en ontdoet zich met een zwierig gebaar resoluut van zijn stropdas. Hij krijgt de lachers op zijn hand als hij ook nog Thedo’s Urker karpoets opzet. Beter kan de essentie van de feestelijkheden op de HISWA niet weergegeven worden. De HISWA neemt het stokje van de Beurs Klassieke Schepen over van Thedo Fruithof en Wim de Bruijn, die vanwege hun leeftijd deze enorme klus niet langer kunnen klaren.

Minder dan week is het tot de opening van de HISWA. Het persbericht is net geschreven als de HISWA standruimte beschikbaar stelt om ook ter plekke aan te kondigen dat de Beurs Klassieke Schepen in 2014 naar de droge HISWA gaat. In een mum van tijd hebben Thedo en Wim het plan rond. Een razendsnelle actie volgt. Twee dagen later staan op een mooie plek in hal 5 een Catboat, een antieke ijszeiler, twee veldschuiten, een tjotter en een Fries Jacht. Het is een eiland van schoonheid in een zee van luxe sloepen en snelle motorboten.

Dat is precies de reactie van heel veel bezoekers als ze tussen de miljoenenjachten door, de gehesen zeilen van Neerlands erfgoed ontwaren. Een eiland van schoonheid, waar je kunt thuiskomen. Dat merken David, Reinier, Ingrid, Stephan, Thedo en Wim die er vijf dagen lang bezoekers ontvangen; verhalen over eigen oude pareltjes, over schippersfamilies, over individuele restauratieprojecten, over spannende zeiltochten en hilarische vaarmomenten. Het effect van varend erfgoed op de argeloze HISWA bezoeker is indrukwekkend.

Donderdagavond 7 maart om half zes verzamelen zich tweehonderd genodigden bij de oude scheepjes in hal 5: exposanten, vrijwilligers en andere betrokkenen bij de Beurs Klassieke Schepen, afgevaardigden van behoudsorganisaties, de directies van HISWA en RAI en ook de bijna voltallige sociëteit van Sail 2015. Het is de officiële feestelijke aankondiging van de HISWA Klassieke Schepen 2014. Wim en Thedo vertellen dat ze niet langer de organisatie van de Beurs Klassieke Schepen kunnen doen en dat de beste optie uiteindelijk de HISWA bleek te zijn. “Hoewel we het heel jammer vinden dat afgelopen november de laatste beurs in Enkhuizen is geweest, zijn we trots en blij dat we in de HISWA een goede opvolger gevonden hebben. Wel blijven we nog een paar jaar betrokken bij de HISWA Klassieke Schepen om onze werkwijze en de specifieke sfeer over te kunnen dragen.” Dan betreedt Ids Boersma het podium. Zonder stropdas en met de karpoets, vertelt hij een groot hart te hebben voor het varend erfgoed en zijn uiterste best te doen om de Beurs Klassieke Schepen een volwaardige plaats te geven op de HISWA. Hierna gaat hij met Wim de Bruijn naar de Tjotter, terwijl Thedo Fruithof met Joost Ringeling, beursmanager van de HISWA, bij de IJszeiler plaatsnemen. Op “Klaar om te wenden? Ree!” hijsen ze onder luid applaus een banier tussen beide scheepjes ophoog. ‘HISWA Klassieke Schepen, Amsterdam RAI, van 5 tot en met 9 maart 2014’ en René serveert gerookte haring.

Tijdens de dagen die volgen trekken de duizenden HISWA bezoekers langs het eiland. Een jongeman met hip haar en een gestreept overhemd, komt wel vijf keer terug om de Catboat te bekijken. Hij is een beetje chagrijnig; “Twee weken geleden heb ik net een klassiek bootje gekocht, maar deze is..” Zijn glimmende ogen zeggen genoeg. Een exposant die ook op de Beurs Klassieke Schepen komt is ongerust. “Moet ik nu eerst lid worden van de HISWA vereniging worden om hier volgend jaar te kunnen staan? Dat is hartstikke duur!” Geduldig legt Wim uit dat dit niet zo is. “Natuurlijk wordt het wat duurder om op de HISWA te staan, maar er komen wel acht keer zoveel bezoekers langs je stand en bovendien duurt de HISWA twee dagen langer.” Wat de precieze kosten zullen worden, is overigens nog niet bekend.

“Nee, ik heb nog nooit gehoord van de Beurs Klassieke Schepen en ook niet van behoudsorganisaties,” zegt een veertiger wiens zoontje opgewonden rond de tjotter rent. Vaders ogen glimmen van trots als hij vertelt op de Zaan te zeilen met een RennJol uit 1920 die in ’36 nog met de Olympische Spelen heeft meegedaan. “Ik heb de hele geschiedenis kunnen reconstrueren, alle eigenaren en alle restauraties. Zelf ben ik scheepstimmerman en heb er ook al veel aan gedaan. Het is nog steeds een mooie en snelle boot.”

David Commandeur staat druk te praten bij één van zijn twee antieke Westfriese veldschuiten. Een echtpaar uit Leiden wil bij hem in de werkplaats komen kijken. Zij willen graag een veldschuit, maar dan met de kenmerken uit hun eigen streek. David maakt veel afspraken met HISWA bezoekers. “Het draait als een tierelier. Dit had ik niet kunnen denken; er is veel meer belangstelling en enthousiasme voor de schuiten dan op de Beurs Klassieke Schepen. Ik ben honderden folders kwijt en heb een aantal afspraken staan. Ik ga volgend jaar zeker mee doen.”  Zijn fotogenieke zoontje, met zwart werkjasje en bijpassende pet, zit tussen de tulpen op het dek tekeningen te maken … van veldschuiten, zwart met een rode rand. Wat hij later wil worden? “Net als pappa; schuitenbouwer!”

De Roeland, het Friese Jacht van Reinier van der Post uit 1918, is ook een grote trekpleister. Constant poseren passanten voor deze prachtig gerestaureerde platbodem. Het sierlijke houtsnijwerk is bedekt met bladgoud en verraad de luxueuze komaf van dit jacht. “Ik ken het schip al meer dan veertig jaar. Het was van vrienden van mijn ouders en we gingen vaak met onze schepen op vakantie. Twaalf jaar geleden zeiden de bejaarde eigenaren dat ik het mócht kopen. De vrije verkoop voor hun oogappel was ondenkbaar. Reinier blijft zijn verhaal eindeloos vertellen en verspreid meteen honderden flyers van zijn bedrijf. Hij is positief over de keuze voor de HISWA. “Hier komen toch wel opmerkelijk veel bezoekers die de het wereldje van de Beurs Klassieke Schepen niet kennen, maar wel een oud bootje hebben dat varende gehouden moet worden. Zij zijn blij verrast als ze ons verhaal horen en komen volgend jaar zeker naar de HISWA om onze eerste klassieke beurs hier te bekijken.” 

gepubliceerd in Spiegel Der Zeilvaart mei 2013