Step
han Kraan©
Curriculum Vitae
Biografie
Producten
_________
Weblog
Genre
Onderwerp
_________
Links
Contact
Fotogalerij
Op deze pagina staan bespiegelingen, commentaren en columns van Stephan Kraan. De stukjes kunnen overal over gaan en zijn geordend op datum: het nieuwste staat bovenaan. U kunt reageren op deze schrijfsels via het gastenboek. Vermeld wel even het onderwerp. Alle stukjes van november:
• Terug op aarde • Jury Duty • Konijn Eiland • Lijken kijken
• Slavernij in New York • Darwin • Thanksgiving • Inside CNN
• Brooklyn Bike Tour • Don Liberto • Oude rotten • Uitwaaien
• Gemeenschapszin • Potter preview • Ground Zero • Scheve schaats
• Nazomeren rond Gandhi • Zondag in het Park • Veterans Day
• Met Charles naar New York • Huishoudelijk • "Frans geweld valt best mee"
• Grapje • Bijscholen in Florida • Inkoppen • Borsten • Aanklacht • Lawaai
30 november 2005 * Ga naar het volgende of vorige verhaal. Terug op aarde
In New York zit in elk detail een verhaal; in elke ontmoeting een emotie; in elke ervaring een superlatief. Je blijft je verbazen over bijna alles wat tot je komt. Het is één van de charmes van dit centrum van de wereld. New York overspoelt al je zintuigen; keer op keer. Er valt niet aan te ontsnappen. Des te vaker je er komt en des te langer je er blijft; des te groter worden de kleine dingen. Wie zich niet wil laten meevoeren in die gekte van alledag, moet niet naar New York gaan.
Mijn open vizier leverde de afgelopen drie weken elke dag een stukkie op. Het kostte verbazingwekkend weinig moeite om onderwerpen te vinden. Zelfs als ik niets wilde vinden, kwam er een verhaal naar me toe. Soms wel tien per dag. Ik schreef er steeds maar één.
U miste het verhaal van Ed, de groenteboer die zes dagen per week zestien uur werkt en maar net zijn rekeningen kan betalen. Ook was er de Orthodox Joodse slotenmaker die er drie uur over deed om het slot van onze voordeur te repareren en zich onderwijl afvroeg of hij niet te zondig had geleefd om zondags in de synagoge te kunnen zingen. U was niet bij het concert van de Hazmat Modine, Wiyos & Sxip; een stel knotsgekke virtuozen op mondharmonica's die stijlen combineerden als jazz, blues, old timy en human beatbox.
Verhalen in overvloed. Het schrijven zelf was pure discipline, een ochtendritueel met koffie en vier poezen om me heen. Vierhoog in Brooklyn. Het is allemaal alweer verleden tijd. Deze laatste woorden van de maand schrijf ik namelijk vanuit doe-maar-gewoon-dan doe-je-al-gek-genoeg Drenthe. Waar de hunebedden nog steeds op hun plek staan en het gewone een beetje saai is. Heerlijk saai.
29 november 2005 * Ga naar het volgende of vorige verhaal. Jury Duty
Een paar weken geleden viel de brief van het New York State Supreme Court bij haar in de bus. Het is een oproep voor Jury service. De plicht voor elke Amerikaan om deel te nemen aan een jury bij een rechtzaak. De datum, tijd en de plaats staan vast. De gegadigde is verplicht werk en andere verplichtingen voor onbepaalde tijd opschorten. Wie niet komt opdagen, riskeert zelf een gevangenisstraf.
Amerika heeft een juryrechtspraak. We kennen het wel van de tv. De jury bepaalt of iemand wel of niet schuldig is; ze beoordeelt zogezegd het bewijs. De rechter bepaalt daarna de straf. De samenstelling van de jury is zo divers mogelijk. Daarbij spelen ras, geslacht, etnische en economische achtergronden officieel geen rol. In een stad met 16 miljoen inwoners zijn er nogal wat rechtzaken. Dus zijn er ook veel juryleden nodig; twaalf per strafzaak, zes voor een civiele procedure.
Toch valt een oproep voor Jury Duty niet alle dagen in de bus. Officieel is het één keer in de zes jaar, maar in de praktijk is het eerder één of twee keer in je leven. Zij is veertig en al 17 jaar docente op een high school. De brief is haar tweede oproep ooit. Docenten en verpleegkundigen krijgen minder vaak een oproep omdat het beroep in de dienstensfeer zit. Bij de eerste keer Jury Duty vloog ze er bij de eerste selectie al uit.
Wie een oproep krijgt, moet vooral trots zijn op deze democratische plicht. De werkgever is verplicht mee te werken. Ben je eigen baas, is iemand van jouw verzorging afhankelijk of staat onomstotelijk vast dat je elder onmisbaar bent; dan is er kans op clementie. Die kan je echter alleen bepleiten wanneer je aan die eerste oproep gehoor geeft. Je moet komen. De tegemoetkoming is 40 dollar per dag.
De docente is één van de driehonderd mensen die deze keer zijn opgeroepen. De grote zaal van het Supreme Court in Brooklyn is speciaal ingericht voor de jurypools. Bij de ingang moet ze haar mobieltje met camera ingeleveren. Oudere modellen moeten op fibreren staan en telefoontjes mogen soms beantwoord worden. Maar maak het niet zo bont als die dame die het presteerde om uitgebreid met haar vriendin te bellen terwijl de rechter zat te wachten. De belster kreeg meteen 30 dagen cel voor ondermijning van de rechtsgang.
Opkomen is één, uiteindelijk in een jury belanden twee. De selectieprocedure is traag. De eerste dag bestaat vooral uit wachten. Eerst legt een rechter de spelregels uit. Zo mag je niets over de zaak lezen, horen of zien wanneer het in de pers verschijnt. Je mag er gedurende de zaak met niemand over spreken. En dan bedoelen ze ook echt niemand. Je mag ook geen contact hebben met de aangeklaagde of de verdediging en niemand persoonlijk kennen die bij de zaak betrokken is.
Dan is er een algemene selectieronde. Bijvoorbeeld de eerder genoemde eigen bazen en mantelzorgers; mensen die geen staatsburger zijn; mensen met bepaalde handicap; mensen met een strafblad: ze mogen naar huis en krijgen een vrijstelling. Wie er niet bij hoort, blijft zitten. Ze hebben het advies gekregen een boek mee te nemen om zich te verpozen. De eerste dag duurt zo van negen tot vier. Dan mag iedereen naar huis tot de volgende morgen half tien.
Wie die nu nog in de race zit, komt in principe in een jury. Bij het Supreme Court gaat het om strafzaken. Er zijn twaalf juryleden en zes reserves per zaak en de eerste die opgeroepen wordt, is leider van de jury. Bij een zaak over wapenbezit is het raak. Uit de hoge hoed komt de naam van de docente als eerste. Als de andere namen ook bekend zijn, is er een vergadering in kleiner verband. De rechter, de aanklagers, de verdediging en de aangeklaagde vormen het tribunaal dat de juryleden moet goedkeuren.
De verdachte was in het bezit van een geladen pistool. Er is verder geen misdrijf gepleegd. De juryleden krijgen tientallen vragen voorgeschoteld. Kent u iemand rond deze tafel? Wat vindt u van wapens in het algemeen? Bent u wel eens door iemand met een wapen bedreigd? Kent u iemand die wel eens met wapens zwaait? Bent u wel eens partij geweest in een misdrijf waar wapens aan te pas kwamen? Voelt een jurylid, Juror, zich aagesproken dan moet hij het de rechter melden.
De verdedigende partij kan zich niet vinden in de genuanceerde mening over wapens en wapenbezit van de docente. Bovendien is ze ooit met een wapen bedreigd en wellicht getraumatiseerd en dus niet helemaal neutraal. Ze kan naar huis en een ander krijgt haar plaats. Haar Jury Duty duurde anderhalve dag. Het kan ook anders. Een ingewikkelde zaak kan wel een maand duren, waarbij juryleden geen contact met de buitenwereld mogen. Dat is niet handig midden in het schoolseizoen.
28 november 2005 * Ga naar het volgende of vorige verhaal. Konijn Eiland
Wat Scheveningen is voor Den Haag, zou Coney Island voor de New Yorkers moeten zijn. Een snel uitstapje naar strand en zee om even een frisse neus te halen of verkoelende duik te nemen. Daarna dineren in een luxe restaurant, uitgaan in een groot theater of duur doen in het casino. Ooit was dit ook zo.
Een klein uurtje is het slechts met de Metrolijnen Q of D vanaf hartje Manhattan. Je kunt ook de tragere F of de N nemen. Tegenwoordig is het een verwaarloosde en afgetrapte bende rond het strand van Konijn Eiland, zoals de Nederlanders deze zandplaat in 1630 noemden.
Het metrostation op Coney Island is in mei heropend. Helemaal gerenoveerd. Het is een groot eindstation om 's zomers de stromen badgasten te kunnen verwerken. Nu is het op z'n drukst als de baseballers van de Brooklyn Cyclones thuis spelen. Het stadion staat bijna op het strand. Het is samen met het aquarium en het nieuwe metrostation het enige toonbare op dit schiereiland.
Het strand is zoals strand moet zijn en best schoon, zeker gezien de reusachtige stad in het achterland. Langs het strand loopt een 6 kilometer lange houten boardwalk van nergens naar nergens. Hier flaneren vooral Russen in hun bontjassen. Ze bewonen de 'projecten' langs deze kust. Complexen van flats die bijna aan het strand staan. Wat zo op het oog ideaal is, blijkt een farce. De appartementen zijn vies, gehorig en klein. Hier in New York behoort de zeezijde tot de goedkopere buurten.
De boardwalk ziet er op zich goed uit en op een zonnige zondag in november lopen er best veel mensen. Ze genieten van de zeewind en de golven. Voor de rest valt er ook weinig te genieten. De schreeuwerige borden van voormalige gokpaleizen en vreettenten zijn beschadigd, zitten vol gaten en scheuren en hangen scheef. Zelfs de graffiti op de metalen hekken ervoor is verweerd. Bijna alle etablissementen zijn dicht, staan te koop of te huur.
Hoog boven alles uit toornt een rode metalen paddenstoel. In 1939 is het gebouwd voor de wereldtentoonstelling in Queens. Sindsdien staat de parachutesprong hier en is in 1977 als tot landmark -monument- verklaard. De bijna 80 meter hoge Eiffeltoren van Brooklyn was ooit een beroemde attractie. Twaalf mensen tegelijk konden met een parachute naar beneden springen. Tot er in de jaren zestig een paar bezoekers verongelukten.
Een attractie die het nog wel doet, is de rollercoaster Cycloon, een oude achtbaan. Het is de laatste van het woud van beroemde achtbanen dat hier ooit stond. Van 1884 tot 1930 zijn hier dertig achtbanen gebouwd. In 2000 werd de beroemde Thunderbolt afgebroken en bleef de Cycloon eenzaam over. 's Zomers kunnen badgasten met de uit 1926 stammende achtbaan vervaarlijk rammelende afdalingen maken. Buiten het seizoen is de coaster dicht. De parkeerplaats is verlaten. Viezigheid kleeft in de kapotte hekwerken.
Vanaf 1830 ontwikkelde Coney Island zich van uitgaansgebied voor de welgestelden tot een enorm pretpark voor het grote publiek. Er waren hotels, restaurants, theaters en casino's. Het viel uiteindelijk in handen van de maffia en andere obscure types. Vanaf de jaren veertig ging het bezoekersaantal gestaag achteruit. Tegenwoordig moet het wel heel warm zijn in de stad, om New Yorkers naar deze uithoek aan zee te lokken.
Vanaf de boardwalk zie je de vervallen parkeerplaatsen. Achter verweerde hekwerken staan al jaren geleden verlaten eettenten, inclusief terrasstoeltjes en parasols. Zomaar achtergelaten, als bij een onverwachte evacuatie. Het onkruid is manshoog. Een andere parkeerplaats wordt nu gebruikt voor de bekende gele schoolbussen. Als de scholen dicht zijn, staan er tientallen. Even verderop ligt een stuk land volledig braak. Hier en daar probeert een gokhal of schiettent te overleven. Voor een dollar mag je het geweer ter hand nemen. Er is niemand die wil.
Richting de monding van de Hudson loopt de boardwalk dood. Er staat een metershoog oud hek op het strand. De flatgebouwen maken achter het hek plaats voor villa's. Het puntje van het schiereiland is een 103 jaar oude gated community, Seagate genaamd. Een afgeschermd gebied waar, behalve de bewoners, niemand mag komen. Er is een eigen beveiligingsdienst en een eigen politiepost bij de ingang. De bewoners betalen speciale belasting voor deze overheidsdienst. Er wonen nu 10.000 mensen. Amerika kent veel van deze gated communities, bedoeld om veiliger te wonen. De strandwandelaar moet hier dus rechtsomkeert maken en dezelfde gang langs de treurige strandtenten maken.
Tegenover het metrostation staat de Nathans, een beroemde friettent. In 1916 begon de internationale fast food onderneming met een hotdog standje op Coney Island. Om dit te eren is er een jaarlijkse hotdogwedstrijd. Dit jaar stouwde de winnaar in twaalf minuten 49 hotdogs naar binnen. In de vieze snackbar kun je behalve hotdogs met zuurkool en heel veel burgers, ook geribbelde frites met oranje cheddarkaas eten. Natuurlijk nog steeds de beste ter wereld; volgens Nathans zelf. New Yorkers komen hier louter uit traditie want de hotdog smaken nog precies als vroeger.
27 november 2005 * Ga naar het volgende of vorige verhaal. Lijken kijken
"Wij beloven dat we nooit zullen roken." Een vader leest hardop de tekst die hij zojuist schreef namens zijn hele familie. Op een tafel aan het eind van de tentoonstelling liggen enkele mappen waar bezoekers hun boodschappen en overdenkingen kunnen opschrijven. En overdenkingen zijn er genoeg.
De familie heeft zojuist een gang gemaakt langs 22 lijken en 260 organen. Alles geïmpregneerd met siliconen. Bodies, The Exhibition is een anatomie tentoonstelling met het nobele doel om bezoekers bewust te maken van hun eigen lichaam, om er vervolgens beter voor te zorgen. Vandaar dat naast een gezonde long, de bijna verkoolde gitzwarte long van een roker te zien is. De reactie van vader is precies de reactie die de samenstellers van de tentoonstelling beogen.
Naast dit nobele doel ligt een simpel winstprincipe aan de controversiële expositie ten grondslag. Vergelijkbare tentoonstellingen in Europa en Azië waren een giga succes. Hier in New York betaalt de bezoeker 25 dollar en het is afgeladen. Lange rijen voor de kassa; lange rijen binnen voordat de bezoeker de expositie betreedt. En dat drie maanden lang.
Eng? Een gemiddelde thriller is enger. De lichamen staan in sportieve poses; als basketballer, hardloper of rugbyer. Mooi uitgelicht zodat alle lagen met spierenweefsel, zenuwbanen en organen goed zichtbaar zijn. De losse botten, aders, harten, armen of benen liggen in glazen vitrinekasten. De omgeving is donker. Zwarte ingang, zwarte kassahokjes. De route gaat over donkergrijs tapijt. Het plafond is zwart, net zoals de meeste muren. Hier en daar staan teksten op de muur met uitzonderlijke feiten over het lichaam. 'Botten zijn sterker dan staal'; 'Het zenuwstelsel is sneller dan een computer'; 'De kleinste spier zit in de oren'; 'de zaadcel is de kleinste cel en de eicel de grootste'.
Er komen uitzonderlijk veel gezinnen. De kinderen kijken gebiologeerd naar de modellen. Gehoorzaam nemen ze de serieuze uitleg van hun ouders tot zich. Ze bekijken de opengewerkte piemel van dichtbij of hangen over de vitrine om kankercellen te bekijken. Er zijn veel kunstzinnige types met modieuze hoeden en ingenieuze kapsels in allerlei kleuren. Minuten lang staren ze serieus in een buikholte of naar de in plakjes naar beneden hangende beenspieren. Dokters en verpleegkundige geven uitleg aan hun partners over details van organen en bloedbanen. Alles met gedempte stem, want iedereen is zich bewust dat het dode mensen zijn waarnaar ze staren.
Het zijn Chinezen. 'Legaal verkregen lijken', verzekert de brochure, 'van de Dalian Medical School, een Chinese Universiteit'. China, dat land met een record aan doodstraffen en met een misselijke reputatie op mensenrechten gebied. "De lijken zijn door de politie gevonden en niet door familie opgeëist", vertelt een medewerkster bij een doormidden gezaagd lijk. "Anderen hebben hun lichaam bewust gedoneerd."
Het chemisch proces is in 1977 uitgevonden door de Duitse anatoom Gunther von Hagens. 'Plastination' noemde hij het. 'Polymer Preservation' heet het hier. Lichaamsvocht wordt vervangen door aceton. Uiteindelijk komt er gekleurde vloeibare siliconen in de vaten en als dat uitgehard is, heb je een lichaam van rubber. Voor eeuwig geconserveerde driedimensionale modellen, ontdaan van elk gevoel; zonder enige romantiek.
De tentoonstelling leidt in ongeveer twee uur via de botten langs de spieren, het zenuwstelsel, de spijsvertering, de ademhaling, de bloedsomloop, de voortplanting, het urinestelsel en de huid. Het fluisterende respect van de bezoekers blijft van begin tot eind, evenals de serieuze gezichten. Iedereen is onder de indruk. De met vocht gevulde glazen bakken met enkel het felrode complete aderstelsel van een arm, een borstkas of het hoofd even onwerkelijk als prachtig.
Naast gezonde organen zijn er door ziektes aangetaste organen te zien. Confronterend zijn de plakjes hersenen met zwarte vlekken van bloedingen door een herseninfarct; de vieze speklappen van vetzucht of de enorme kankergezwellen. Wie heeft er niet mee te maken? De tentoonstelling eindigt met een lichaam dat compleet in plakjes gesneden is. Het vier meter lange model moet het inzicht vergroten over wat een MRI scan doet. Het resultaat is verbluffend.
Helemaal aan het eind wordt de behoefte om een echt stukje rubberen lijk aan te raken bevredigd. Op een tafel liggen een hart, hersens, een lever en een long. Helemaal niet eng. Het voelt als vettig zacht plastic; uitgeharde siliconen. Zoals in speelgoed of zoals in kit in de keuken of badkamer. De tentoonstellingswinkel verkoopt tegen flinke prijzen T-shirts, mokken, sleutelhangers en een mooie brochure. Er zijn echter geen stukjes rubberlichaam te krijgen. Dat zou zonder twijfel gouden handel zijn.
26 november 2005 * Ga naar het volgende of vorige verhaal. Slavernij in New York
Gedurende 400 jaar kwamen er 80 Afrikaanse slaven per dag naar Amerika. Dat zijn 12 miljoen. Er waren twee grote handelscentra: Charleston in South-Carolina en New York. In en rond Charleston is deze periode nog steeds in bijna alles aanwezig. De huizen met hun slavenverblijven en de oude plantages. In New York herinnert niets meer aan die tijd, behalve de enorme populatie African-Americans.
Hoewel? Het zijn zwarte slaven geweest die de stad bouwden. De meeste huizen en kerken zijn er niet meer, maar wel de infrastructuur. Het wegenstelsel van Downtown Manhattan is vrijwel ongewijzigd. Broadway en Wallstreet bestaan dankzij slavenzweet. Maar in de stad New York waren geen plantages. De slaven bestierden vooral de huishoudens van handelslui en bestuurders.
Wij Nederlanders hebben het gedaan. Wij zijn begonnen met de slavenhandel via de West Indische Company. In het jaar 1627 kwam het eerste schip van de WIC aan. Aangezien Nederlanders het vertikten om naar Amerika te verhuizen, had de company anderen nodig om een stad in de wildernis te bouwen. Er waren vanaf het begin wel Scandinaviërs, Duitsers, Fransen en Engelsen, maar die werkten voor hun eigen toko.
De WIC haalde de slaven rechtstreeks uit Afrika of uit het Caribisch gebied waar de Portugezen en Spanjaarden zich ook niet onbetuigd lieten in deze mensenhandel. Beroemde Nederlandse slavenschepen waren de San Jan en de Gideon. Die laatste bracht met 300 slaven in één keer de grootste lading naar New York.
De Nederlandse eigenaren waren zich zeer bewust dat ze mensen als vee hielden; weldenkende mensen die regelmatig in opstand kwamen. Om de zwarten onder controle te houden, bedacht de WIC allerlei regels. Ze konden nooit vrij komen, geen land bezitten of een officieel vak beoefenen. Ook mochten ze hun eigen cultuur niet behouden en kregen ze de namen van hun eigenaren.
Toch kregen de Afrikanen in 1644 de eerste privileges van directeur- generaal Willem Kieft nadat ze meegeholpen hadden om Nieuw Amsterdam tegen de indianen te verdedigen. Dertig zwarte mannen kwamen 'half' vrij. Ze kregen een stuk land toegewezen waar ze met hun families mochten wonen en dat ze mochten bebouwen. Ze mochten er ook hun doden begraven. Kinderen van de mannen bleven evenwel eigendom van de WIC. Het gebied dat ze kregen is nu Greenwich Village.
Willem Kieft was overigens zelf de oorzaak van die oorlog met de indianen vanwege zijn wreedheid. Hij werd daarom ontslagen en Peter Stuyvesant werd gouverneur. Toen Stuyvesant Nieuw Amsterdam aan de Engelsen verkwanselde verhuisde hij de half vrije slaven naar het gebied rond zijn boerderij. Stuyvesant bezat zelf ongeveer veertig slaven. Nieuw Amsterdam had op dat moment in totaal 1400 slaven.
Net als Stuyvesant bleven veel andere Nederlandse koopmannen in New York wonen. Zij hadden altijd een groot aandeel in de voortdurende slavenhandel. Iedere handelsman in die periode had wel iets te maken met mensenhandel. Bovendien was het in die kringen tot 1800 normaal om slaven te houden. In deze periode kwamen de zwarten steeds meer in opstand, en reageerde de overheid met steeds meer repressie. Uiteindelijk zette de onafhankelijkheidsoorlog en de oorlog tussen Noord en Zuid een beslissende emancipatie in. In 1827 kwam in New York een officieel einde aan de slavenhandel. Niet aan discriminatie.
De New York Historial Society heeft tot 5 maart een uitgebreide en goed gedocumenteerde tentoonstelling over de slavernij in New York. Eigenlijk gaat het vooral over de betekenis van de slavernij en de zwarte gemeenschap in de ontwikkeling van New York. Het eerste kwart van de tentoonstelling gaat over de Nederlandse periode. Het is een onverwachte leerzame confrontatie met dit redelijk onbekende stukje geschiedenis.
25 november 2005 * Ga naar het volgende of vorige verhaal. Darwin
Drie jaar geleden besloot het American Museum of Natural History een tijdelijke expositie aan het leven van Darwin te wijden. Gewoon omdat de evolutieleer de ruggengraat van het museum is. Er was toen nauwelijks sprake van de discussie over Intelligent Design. De tentoonsteling wil dan ook geen antwoord zijn op de godsdienstwaanzinnige hype die de VS hierover momenteel treft.
Intelligent Design is zo actueel omdat Christelijk fundamentalistisch Amerika, inclusief de overheid, de evolutietheorie in biologieboeken wil vervangen door Gods woord over Adam en Eva. In sommige staten wordt het de wet. Leraren worden verplicht om het scheppingsverhaal als ontstaansgeschiedenis van de mens te onderwijzen. In andere staten komt een stikker op elk biologieboek, dat Darwins ideeën niet meer zijn dan een 'theorie' tegenover de feiten in de bijbel.
De New York Times viel erover in een bespreking van de Darwin tentoonstelling, die iets minder dan een week geleden opende. Het American Museum of Natural History was laf door niet duidelijker afstand te nemen van die Christelijke waandenkbeelden. Een gemiste kans, vindt de krant.
Het is echter toeval dat deze tentoonstelling precies opent nu het item zo actueel is. "Tentoonstellingen worden jaren van tevoren gepland." aldus een medewerker. "het denk- en ontwerpproces duurt veel langer dan het concreet schrijven van de teksten op informatieborden, inrichten van vitrines, maken van modellen en het bij elkaar zoeken van voorwerpen."
Een tentoonstelling over het leven van Darwin (1809-1882) met als middelpunt van dat leven zijn evolutietheorie, is per definitie een tentoonstelling met veel tekst. Er zijn boekenkasten vol geschreven over Darwin. Toch slaagt het museum erin dit binnen de perken te houden. Het is wel een beetje somber met donkerbruine tekstborden op lichtbruine panelen. Gelukkig staat er veel moois tegenover.
Meteen bij binnenkomst staat een grote glazen kast met skeletten van apen, vogels, en allerlei viervoeters. "De bezoeker valt terstond de gelijkenis tussen al die skeletten op" zegt Sean, die de kast inrichtte. "En als je naar die chimpansee kijkt, zie je onmiskenbaar een mens."
De tentoonstelling begint met een mooie film over het leven van Darwin. Eigenlijk is het een samenvatting van de tentoonstelling. Erg handig voor mensen die er niet al te veel van weten en voor de honderden schoolkinderen die de tentoonstelling de afgelopen week al hebben gezien. De tekst bij de film wordt gesproken door een achterkleinzoon van Darwin.
De bezoeker wandelt via Darwins schooltijd naar zijn vijf jaar durende ontdekkingsreis met de Beagle. Talloze originele aantekeningen, manuscripten en voorwerpen illustreren het verhaal. Darwin was gevraagd om mee te gaan als bioloog; 22 jaar was hij toen. Wat hij op die reis aan dierenrijkdom zag, was de basis van zijn ideeën. Vooral de Galápagos speelde daarbij een rol. Hier zag hij op verschillende geïsoleerde eilanden hoe eenzelfde soort zich verschillend had ontwikkeld.
Een groot deel van de tentoonstelling is aan de reis gewijd. Van een model van de Beagle tot een beschrijving van de kapitein ervan. Een prachtig open model van rotsen met leguanen, vogels en cactussen op ware grote is het pronkstuk. Alles lijkt levensecht maar is van verschillende soorten plastiek, papier-maché en hergebruikte decorstukken van vorige tentoonstellingen gemaakt. "De naalden van de cactus zijn haartjes van penselen," legt Sean uit. Hij was er weken mee bezig.
Het museum doet normaal niet aan levende dieren. Bij een tentoonstelling over kikkers, bleken terrariums echter een grote hit. Vandaar dat de plastiek modellen opgeleukt worden met een echte leguaan en een exotische rugstreeppad in een grote bak. De schooljeugd vindt het inderdaad prachtig.
Bewust van het feit dat zijn theorie een revolutie betekende omdat ze tegenstrijdig was met de leer van de kerk, hield Darwin zijn ontdekking 21 jaar voor zichzelf. In die tussentijd trouwde hij met een nicht en kreeg tien kinderen. Hij woonde op het platteland en bestudeerde de ontwikkeling van honden, experimenteerde met het fokken van nieuwe duivensoorten en entte planten in zijn kas. Hij was een gewaardeerde wetenschapper.
Al deze facetten komen aan bod op de tentoonstelling via kleine en grote modellen van zijn experimenten en via originele documenten. Tweede hoogtepunt van de tentoonstelling is echter een kopie van zijn werkkamer. "Het was heerlijk om hieraan te werken," vertelt Sean, "alles is nagemaakt van foto's en van originelen. De spiegel boven de haard, de stoel, de wandelstok. Voor ons een uitdaging en echt handwerk." Het museum heeft ook iemand in dienst die rommelmarkten en antiekzaken afschuimt voor kleinere spulletjes. "Alles historisch verantwoord, hij vond zelfs een exemplaar van zijn levenswerk uit 1862"
Omdat een collega dreigde te publiceren over hetzelfde onderwerp, schreef Darwin uiteindelijk zijn 'On the origin of species'. De evolutieleer was inderdaad een revolutionaire en veranderde de wereld. Op 24 november 1859 kwam de eerste editie uit; Darwin werd wereldberoemd.
Aan het eind van de tentoonstelling is er ruimte voor discussie. Een biologieboek met een waarschuwingsstikker tegen de 'theorie'. Op beeldschermen leggen professoren en biologen uit dat de term 'theorie' in de wetenschap weldegelijk feitelijk is. Ze vertellen dat elke vooruitgang in de wetenschap de evolutieleer van Darwin ondersteunt. De tentoonstelling verwijst dan vooral op onderzoek naar DNA.
Toch nog een beetje verdediging tegenover de voorstanders van Intelligent Design. De tentoonstelling sluit echter af met een muur van orchideeën. Want Darwin hield zo van orchideeën. De tentoonstelling gaat immers over hem en niet over 'politiek'.
24 november 2005 * Ga naar het volgende of vorige verhaal. Thanksgiving
Vandaag vieren de Amerikanen Thanksgiving. De kortste uitleg over de essentie van deze holiday is 'food and family'. De laatste dagen stond het nieuws al bol van alle verkeersproblemen. New Yorkers zoeken massaal het nest op en dat bevindt zich vaak ergens anders. Wegen, treinen en vliegtuigen zijn overvol vanwege de volksverhuizing. De blijvers, en dat zijn er nog heel wat, kunnen vandaag eerst genieten van de beroemde Thanksgivingsparade. Zeg maar, de intocht van de kerstman en tevens aftrap van het koopseizoen. Lees hier meer over Thanksgiving in New York.
Voor de fanatiekelingen begint de parade met het opblazen van de reusachtige ballonnen, een dag eerder. Aan weerszijden van het American Museum of Natural History, aan Central Park, zijn de straten afgezet. Officieel kan het publiek vanaf 3 uur 's middags tot 10 uur 's avonds komen kijken. Maar al veel eerder is het er druk. Geregelde bezoekers weten dat het vanaf een uur of vijf superdruk is en je over de hoofden kunt lopen. 's Middags zie dan ook vooral veel moeders met kleine kinderen.
De Macy's Thanksgivings Parade houdt er rekening mee. Vanaf een uur of 1 zijn de eerste cartoonfiguren al opgeblazen. De anderen ballonnen liggen plat uitgespreid over de grond met een net eroverheen. Op het verbindende voetpad achter het museum staan een hele serie medewerkers. Verkleed als de figuren die meezweven in de parade, gaan ze op de foto met de jonge voorbijgangers. Parademeisjes delen honderden ballonnen uit.
Gedurende de middag wordt het steeds drukker. Om drie uur begint een speciaal opblaasteam aan de 39 ballonnen met figuren als Charlie Brown, SpongeBob, Ronald McDonald, Humpty Dumpty, Barney, Scooby Doo. Langzaam wordt het drukker. Aan de voorkant van het museum staat inmiddels een enorme rij satelietauto's van de tv-stations. Overal lopen cameramannen en vrolijke interviewers. Op een hoek verzamelen zich zo'n honderd agenten.
NBC heeft even verderop een complete kerk afgehuurd voor alle apparatuur. Tegen de openslaande deuren is een glasplaat gezet. Daarachter een presentatietafel. Zij kunnen zo vanuit een warm plekje de start van de parade verslaan. Langs het eerste deel van de route, tot Columbus Circle staan tribunes opgesteld met daartussenin witte partytenten met tv teams. Miljoenen mensen zullen de uitzendingen volgen.
Wanneer de duisternis valt, zo rond vijven, is het verkeer in de verre omtrek rond het museum volledig vastgelopen. Tienduizenden lopen voetje voor voetje volgens een vastgestelde route langs de ballonnen. Urenlang gaat dit geschuifel tussen de dranghekken door. Hun holidayweekend is begonnen. Voor duizenden jongens en meisjes van de showbands is de koude nacht lang. Vanaf middernacht moeten ze in vol ornaat eerst oefenen en dan wachten op de start van de parade om negen uur 's ochtends.
JoJo in de Parade van 200523 november 2005 * Ga naar het volgende of vorige verhaal. Inside CNN
Jarenlang is er driftig gebouwd aan Columbus Circle. Het is waar Broadway het zuid west puntje van Central Park schampt. Columbus staat midden op een rotonde en kijkt richting Time Square. Hier verrezen twee enorme glazen wolkenkrabbers en een groot winkelcentrum eronder met filialen van hele luxe en dure ketens. Sommigen hebben er alleen een extravagante showroom. Zo kan je er een tv zien van 150.000 dollar. Het complex is gebouwd in opdracht van Time Warner en heet dan ook het Time Warner Centre.
Vanaf de derde verdieping in de enorme centrale hal is het uitzicht prachtig. Blauw verlichte sneeuwvlokken geven regelmatig een lichtshow. Beneden zijn de de roltrappen naar een enorme supermarkt en naar de restaurants. Je kan zien wat de mensen op hun bord hebben. Door de glazen want kijk je op het beeld van Columbus en de er omheen cirkelende auto's. Daarachter 59th Street met links het Central Park en rechts de wolkenkrabbers van Midtown Manhattan. Als het donker is, vormen de duizenden lampjes op straat en in de gebouwen een betoverende schouwspel.
Op het plein staan twee meisjes met een groot bord. Ze kijken naar boven. Hier is de studio van The Ellen DeGeneres Show” een dagelijkse talkshow met het uitzicht als decor. De boodschap op het bord is voor de artiest van vandaag.
Op de derde verdieping is een winkel van CNN. Van sleutelhangers tot mokken, tassen, knuffels en jassen; alles kan je hier krijgen. Elk item voorzien van het CNN logo. Sinds kort kan je hier een rondleiding krijgen langs de studio's en de newsrooms. CNN is namelijk een dochter van Time Warner en heeft de New Yorkse vestiging hier ondergebracht. Vijftien dollar kost het 45 minuten durend CNN-lesje. Wachten hoeft nauwelijks want elke 20 minuten vertrekt er een groepje onder leiding van een gids.
De tour begint in een ovale ruimte waar vijf mensen van de beveiliging tassen doorzoeken en kleding scannen op metalen onderdelen. Eén van hen sluit als laatste aan bij de rondleiding en houdt de hele tijd een oogje in het zeil. Fotograferen verboden. Een jonge vrouw geeft uitleg in een razend tempo. Ze geeft wel regelmatig ruimte om vragen te stellen.
De tour begint met een film van twee minuten over het ontstaan van CNN, 25 jaar geleden, en de positie van New York ten opzichte van het hoofdkwartier in Atlanta. Natuurlijk komt Ted Turner in beeld met zijn openingstoespraak. Vervolgens de highlights van hun Breaking News en de groei die CNN heeft doorgemaakt. Niet alleen op tv maar ook op de radio en hun website; de meest bezochte nieuwssite ter wereld.
Een lange gang leidt naar de eerste stop. Op de muur staat het tijdspad van geschreven tekst en van journalistiek van de oudheid tot nu. Een grote steen met prehistorische tekeningen markeert het begin. De gids ratelt: CNN heeft 4000 journalisten in dienst en bedient 9 miljoen huishoudens in de VS en 175 miljoen huishoudens over de hele wereld, in verschillende talen. Een beeldscherm toont de eerste uitzending van CNN op 1 juni 1980.
Voor een grote glazen wand staat de gids stil. We kijken van bovenaf in een controleruimte vol beeldschermen. Hier heeft CNN een speciale unit die alles over de United Nations verslaat omdat het hoofdkwartier in New York staat. Even verderop kijken we door een andere glazen wand een studio in. De ene helft is gereserveerd voor de drie keer per maand dat Larry King hiervandaan uitzendt. De andere is voor de dagelijkse talkshow Lou Dobbs Tonight. De studio's zijn mooi uitgelicht door de tientallen lampen die hangen. Slechts 4 cameramensen en een floor director zijn in de studioruimte als de show draait, vertelt de gids.
Verderop in de gang hangen flatscreen schermen. Ze vertellen meer highlights van CNN covering; het huwelijk van Prins Charles en Lady Di, allerlei oorlogen, de al van de muur. Het is een hele opsomming. Aan het eind van de gang lopen we tegen een glazen wand aan die uitzicht geeft op de productiehal. Veel bureaus met beeldschermen en stapels papier. Redacteuren werken en vergaderen. De gids wijst er eentje aan waarvan ze denkt dat ze beroemd is, gezien de haardracht. De voorbereidingstijd van de avondprogramma's is ongeveer 9 uur.
Hier is een proefopstelling van een presentatieruimte. Voor een groen scherm staat een camera met teleprompter. Dat is een camera met een schermpje ervoor waar de tekst van de presentator op scrolt, zodat hij niet op zijn papier hoeft te kijken. Op het groene scherm kunnen door de computer allerlei filmpjes en animaties getoond worden. De gids geeft een demonstratie als weerman.
Verderop kijken we weer van bovenaf in een controleruimte. Er zit een vrouw graphics te monteren in een computer. De gids vertelt dat hier de uitzending voor het de lucht in gaat wordt gecomponeerd en gescreend. Het kan er erg hectisch zijn bij Breaking News. Alle controleruimtes zijn op dezelfde manier ingericht met dezelfde apparatuur. Er hangen tientallen schermen, met onder andere beelden van concurrerende 24 uur news networks.
Dan komen we in een studio. Er staan grote decors van gevels van huizen, rode stoeltjes voor de gasten, camera's en veel lampen. Het is de studio van Anderson Cooper en twee verdiepingen hoog om plaats te bieden aan alle lampen. Meteen hiernaast zijn de andere studio's. Het geheel is super geïsoleerd. "Zelfs de metro die onder het gebouw doorloopt hoor je niet." aldus de gids.
Als laatste kijken we in een enorme ruimte van 120 meter lang vol bureaus en redacteuren. Hier komt al het businessnews vandaan dat CNN uitzendt. De tour eindigt met een filmpje waarin de belangrijkste gezichten van CNN vertellen waarom ze journalist zijn, hoe eerlijk ze werken en dat iedereen die de roeping voelt, gewoon bij zijn lokale krant aan de slag moet gaan. "Dan word je vanzelf beroemd", aldus Larry King.
22 november 2005 * Ga naar het volgende of vorige verhaal. Brooklyn Bike Tour
In het dagelijks verkeer in New York speelt de fiets geen rol. Enkele Aziaten proberen zich op crossfietsen met mandjes voorop, staande te houden. Sportieve fietsers beperken zich tot de rondjes in het park. Iedereen draagt een helm. Gewoon even op de fiets voor boodschappen of een beetje frisse lucht is er hier niet bij. New Yorkers lopen.
Voor een Nederlander wordt de drang om zich op twee wielen voort te bewegen na verloop van tijd te groot om te weerstaan. In het appartement staat een ongebruikte nieuwe fiets in modieuze retrostijl. De banden zijn leeggelopen want hij staat alweer anderhalf jaar te werkloos pronken. Een mislukte aanschaf van een Brooklynse dame die viel voor de rode kleur en de glimmende spaken.
De fietsenzaak is een half uur lopen en heeft nog één pompje voor 20 dollar. Een fiets huren is net zo duur. Het moet dus maar op die rode retroglide seven gebeuren. De fiets is een heuse Raleigh. Hartstikke zwaar en met een breed stuur in de vorm van een halve cirkel. Er zit wel een derailleur op met zes versnellingen. Het zadel lijkt op die van een solex. De fiets is een kort model zonder bagagedrager maar met mandje. Hij past net in de lift.
Het Propect Park is dichtbij en een veilig proefcircuit. Het gaat best. Het ongewone apparaat rijdt licht en de heuveltjes zijn goed te doen in z'n twee. Meteen maar door naar het Green Wood Cemetery, een tien vierkante kilometer groot kerkhof dat aanbevolen wordt door de Brooklyn Bird Club. De kaart is geen fietskaart en geeft slechts een globale indruk van de richting. Bij drukke kruisingen is het voetpad de veiligste manier van oversteken. In rustige woonstraten kan je het eenrichtingsverkeersbord negeren.
Het kerkhof is groot en groen. Hier valt pas op hoe enorm heuvelachtig Brooklyn is. Er zijn geen fietsers toegestaan; er omheen dan maar. De honderden grafzerken en praalgraven staan in glooiende groene velden. De hoofdingang is op het laagste punt aan een drukke weg. Aan het eind van deze eindeloze recht straat is een pijler van de Verrazano Narrow Bridge zichtbaar.
De weg loopt wat naar beneden. Dat fietst lekker, maar het verkeer is een ramp. Het brede stuur is gevaarlijk bij het manoeuvreren; ingeklemd tussen rijdende SUV's, bussen en vrachtwagens, en de geparkeerde auto's. De winkelstraat is minstens vijf kilometer lang met om de 150 meter een stoplicht. Bij de stoplichten is het beter het voetpad op te schieten en de kleur rood te negeren. Het is uitkijken geblazen, maar met de fiets gaat het net zo snel als met de auto. Alles wat stilstaat ga je dan wel links, dan wel rechts voorbij.
Wat zijn de regels voor fietsers eigenlijk in New York? Er is geen politieagent die deze stoplichtnegerende, voetpadminnende en laverende Nederlander op retrowielen aanhoudt. Dan is daar ineens het water. De monding van de Hudson, met links de Atlantische Oceaan en aan de overkant Staten Island. Een reusachtige hangbrug overspant het brede water.
De Verrazano Narrow Bridge was gisteren jarig; 41 jaar werd deze ferme jongen van 2 kilometer lengte. De bovenkant van de pijlers steekt 210 meter boven het water uit en de overspanning tussen beide pijlers is 130 meter.
Auto's rijden op twee niveaus over de brug. Op de brug is het uitzicht op Manhattan adembenemend, vooral 's nachts. Vanaf de waterkant is de brug zelf ook zeer indrukwekkend.Het fietspad langs de Lower New York Bay is een verademing na het stadsverkeer, hoewel er een snelweg naast ligt. Aan de overkant van de baai is Coney Island. Te herkennen aan de permanente kermisattracties die boven de bebouwing uitsteken. Het is een schiereiland dat de baai afschermt van de zeewind en populaire stranden heeft. In het ruime water drijven groepjes Grote Zaagbekken en een paar Sneeuwganzen. Op het grasveld tussen de snelweg en het fietspad grazen tientallen Rotganzen. Hier en daar staat een visser naast zijn fiets.
Aan de oceaanzijde van de brug liggen midden in de monding van de Hudson twee eilandjes: Hoffman en Swinburne. Ze zijn goed te zien. Het zijn kunstmatige eilanden van rond 1870, gebouwd om lijders aan cholera, tyfus, gele koorts en pokken te herbergen. Erg druk werd het er nooit. Ook een zeevaartschool kwam er niet van de grond. De natuur heeft er nu vrij spel.
De terugweg via de straten van New Utrecht is niet aantrekkelijk. Onder de brug door langs het water richting Manhattan is beter. Een grote tanker vaart gelijk op. Hier is het Owl's Head Park. Een mooie naam voor een vieze speelplaats langs een drukke snelweg.
Aan de overkant van de Hudson is de aanlegplaats voor de oranjegele veerboten tussen Manhattan en Staten Island. Het is heiig want er komt regen. Toch is het zicht op de Upper New York Bay prachtig. Het Vrijheidsbeeld en de skyline van Lower Manhattan zijn prikken door de lichte nevel heen.
Het fietspad loopt dood tegen een waterzuivering. Groene bordjes wijzen de weg. Over rustige straten waar een deel gereserveerd is voor fietsers. NYC-Greenway heten deze routes. Het zijn een soort ecologische verbindingswegen voor fietsers, skaters en joggers. Ze lopen via groenstroken naar parken en speelvelden. Ze maken het leven van een fietser in New York iets aangenamer. Greenway's zijn overal in New York te vinden. Het is wel zaak om goed op de bordjes te letten.
Via de grote Fort Hamiton Parkway gaat het terug naar Prospect Park. De wereld trekt voorbij. Brooklyn's Chinatown heeft een reusachtige openlucht fruitmarkt. Even verder bevolken chassidische joden de voetpaden. Er passeert zelfs een enorm klooster.
Het spitsuur is inmiddels begonnen. Ongeduldige automobilisten houden geen rekening met ongemotoriseerde weggebruikers. Het voetpad is meer dan eens de enige uitweg. Maar toch: de fiets blijkt een goede partner voor wie meer wil zien van Brooklyn. En dat verkeer? Ach, fietsen zit Nederlanders in het bloed; een beetje opletten doet de rest.
21 november 2005 * Ga naar het volgende of vorige verhaal. Don Liberto
Wie lang in hetzelfde huis woont, leert vanzelf de buren kennen die het ook lang volhouden. Vooral als beiden een hond hebben of tennis spelen. Wanneer je in Manhattan aan de rand van Central Park woont, is de kans groot dat je hele bijzondere buren treft. Zo scharrelt op 95th Street altijd een vriendelijk oud mannetje rond met een klein hondje. Iedereen kent hem want hij loopt hier vaak en al meer dan dertig jaar. Sommigen hebben nog met hem getennist.
Ieder jaar nodigt hij wat kennissen en buren uit voor zijn laatste feestje. Dan zingt hij in een verlaten kerk of in een klein theater. Wanneer hij het dit jaar vraagt, loopt hij krommer dan ooit en krijgt zijn ene been nauwelijks voor de andere. Dat mag ook wel want de oude baas is 87 jaar. Hij heeft het zwaar want hij zorgt voor zijn partner Peter die eigenlijk in een verpleegtehuis thuis hoort. Maar ze willen het samen volhouden tot het bittere eind. "The show must go on", kreunt Don Liberto als antwoord op de vraag of het wel verstandig is om de volgende dag op het podium te klimmen.
Het kleine gezellige Dicapo Opera Theater is gevestigd onder een mooie kerk op de hoek Lexington en 76 Street. Buiten hangt een kleine aankondiging aan het hek. Binnen wachten enkele dames in kleurige gala de bezoekers op.
Het gezellige theater biedt plaats aan 200 mensen. Ongeveer een derde is bezet, hoofdzakelijk met ouderen. Het zijn familieleden en kennissen van Don Liberto. Maar ook een paar echte fans van het genre.Op de bühne staat een zwarte vleugel en een bruin tafeltje met een glas water. De sfeer is intiem. Een slanke blonde dame in rode glitterjurk introduceert de artiest. Don Liberto stond voor het eerst op Broadway in de musical 'Babes in Arms' in 1937. Hij was toen 18. Er volgden vele musicals meer en hij groeide uit tot een grote ster. Hij trok volle zalen van New York tot San Franscisco. Liberto speelde in de jaren 50 mee in musicalfilms en was een graag geziene gast in beroemde shows als die van Bob Hope, in de beginjaren van tv. Later was hij docent, regisseur en producent van musicals, toneel en tv-programma's.
De organist van de kerk en huispianist van het theater neemt plaats achter de piano. Gekleed in het zwart wordt hij bijna onzichtbaar voor de eveneens zwarte gordijnen. Dan komt Don Liberto op; bruine broek, colbertje, gele stropdas. Breed lachend ontvangt hij het applaus. Een beetje stram maar zeer kordaat stapt hij naar voren. Is dit de breekbare bejaarde van gisteren? "I feel a song coming up", zingt de artiest met krachtige en perfecte stem, gevolgd door "Keep on smiling". Vanaf de eerste noot is duidelijk dat hier een professionele variétéartiest staat.
Een uur lang sprankelt de gewezen ster met feel-good-liedjes die hij 'Classic standards in popular music' noemt. "Gewoon mooie liedjes die ook een beetje het verhaal van mijn leven vertellen." Het zijn allemaal musicalnummers uit shows van 1928 tot 1971. Don Liberto zingt met een opmerkelijke dynamiek en een aanstekelijke energie en vrolijkheid. Waar haalt dat oude mannetje met zijn hond deze kracht vandaan?
Hij vertelt het in zijn liedjes: Don Liberto is een podiumbeest. Op zijn veertiende nam zijn zus hem mee van Pittsburgh Pennsylvania naar New York. Hij ging in zijn uppie een theater op Broadway binnen en zag de tapdansende Nicholas Brothers. Het werden terstond zijn helden. Vier later deed hij auditie. Vervolgens zong en speelde hij zelf op Broadway; met diezelfde broers. Met flair bezingt hij dit verhaal in 'Broadway Baby', gevolgd door enkele nummers van die eerste show 'Babes in Arms'.
Het programma is uplifting. De vrolijke en gevoelige nummers gaan allemaal over liefde en verliefdheid. Zelfs het water dat hij tussendoor even drinkt, verandert bij hem in "levenselixer". Zijn simpele en doeltreffende presentatie is die van een ervaren rot in het vak. Hij blijft in alles de rol van vlotte 'showman' spelen en doet dat perfect.
Slechts even valt hij uit zijn rol. Na de laatste lange uithaal van het droevige 'Stormy Weather' moet hij even huilen. Het publiek houdt de adem in als hij wankelt, maar Liberto herstelt meteen. Even de hand over het gezicht en de tranen zijn weg. Zijn sprankelende ogen en vaste stem nemen het weer over. Hij vertelt over zijn adoratie voor collega Mitzy Green en zingt haar beroemde Eleven O'Clock Number: 'The Lady was a Tramp'.
Wanneer hij vertelt over Judy Garland en haar lied 'Over The Rainbow', heeft hij het eigenlijk over zichzelf. Zij zong het lied voor het eerst toen ze 16 was in de Wizard of Oz en bleef het zingen tot haar dood. Als kind zong ze het heel vrolijk en naarmate de tijd vorderde werd het uiteindelijk een schreeuw om hulp. Don Liberto zingt het lied in al deze gemoedstoestanden en laat aan het eind een traan.
Weer gaat de hand even over het gezicht.
De entertainer eindigt het programma opgelucht met 'I'm still here'. En dat is waar. Het publiek is geroerd en geeft hem een staande ovatie. Niet uit medelijden maar omdat hij het nog steeds kan.
Tijdens de receptie achteraf, glimt hij van trots en geniet dankbaar van alle aandacht. Zijn vriend Peter zit in een rolstoel en deelt in het succes. Don Liberto heeft een woord voor iedereen.
Een dame met getoupeerd blond haar laat een foto zien. Het is een voormalige collega. Ze waren een stel in 'Showboat'.
Nog even is hij de showman en poseert gewillige voor enkele fans. Voor zijn buren is de wederopstanding bijna onwerkelijk. Het zal wel kloppen wat hij in zijn toegift zong: "There is no business, like showbusiness."
20 november 2005 * Ga naar het volgende of vorige verhaal. Oude rotten
Opstijgende vliegtuigen van JFK komen er recht over heen met een groet van respect. Het Floyd Bennett Field is het eerste vliegveld van New York. Geopend in 1931 en definitief op slot in 1971. Nu is het onderdeel van de Jamaica Bay Unit. Een groot recreatie en natuurgebied bungelend aan de zeezijde van Brooklyn.
De landingsbanen zijn er nog. Zo ook de meeste hangaars en de toren voor verkeersleiders. De tijd heeft zijn werk gedaan. Gaten zitten in het asfalt en in de daken van de meeste gebouwen. Aan één van de hangaars wordt driftig gebouwd. Er komt een ijsbaan. De rangers, zeg maar boswachters, bewonen de vroegere aankomsthal.
Zij bewaken en onderhouden het enorme terrein waar ontzettend veel gebeurt. Wandelaars en vogelaars kunnen door 35 jaar oud struikgewas baggeren. De modelvliegclub heeft een vliegstrip met tribunes. Er zijn volkstuinen en een groepscamping. Hier leren politieagenten hoe ze boeven moeten achtervolgen en ingewikkelde sliptechnieken kunnen toepassen. En dan zijn er nog tientallen andere clubs en activiteiten.
In Hangar B, meteen aan het water van Jamaica Bay, staat de bejaarde trots van vliegminnend New York. De Historic Aircraft Rstoration Project, HARP, restoreert en conserveert hier oude kisten. De meesten zijn geschonken door de overheid. Er is een helicopter van de Coast Guard, er staan drie watervliegtuigen, een straaljager, een lesvliegtuig; allemaal bejaard en met pensioen.
In de hangaar hangt de stilte van een kerkhof. Her en der tussen de verweerde vliegtuigen staan grote motoren, enorme propellers, tafels met parachutes, werkspullen. Maar het is opmerkelijk schoon. Bij de vliegtuigen staan stoffige bordjes met sumiere informatie. Soms is de hangaar open voor publiek. Niet vandaag.
Achterin klinken zachte stemmen. Bij een groot zilverkleurig vliegtuig werken enkele oude mannen. Ze reviseren de enorme motoren. Het is een Boeing C-97G met als bijnaam de 'Angel of Deliverance'. Het enige nog vliegende vrachtvliegtuig dat meedeed aan de luchtbrug van Berlijn in de tijd van de Koude Oorlog. Daarna is het gebruikt om jets in de lucht bij te tanken in de oorlogen van Korea en Vietnam.
De mannen die hier werken zijn voormalige vliegers: piloot, co-piloot of werktuigbouwkundige. Oorlogsveteranen met vliegervaringen in de jungles van Azië. Het zijn toegewijde liefhebbers die graag vertellen over hun werk. Alle details van het vliegtuig komen aan bod. De persoonlijke rondleiding gaat tot in alle uithoeken van het toestel.
De cockpit spreekt het meest tot de verbeelding. Het is er klein en donker. Hier zaten minstens drie mannen aan de tientallen knopjes, klokjes en handels.
De cockpit is ruw geïsoleerd. Het lijkt op zwart landbouwplastic dat aan de romp geponst is. In totaal zijn er vijf zitplaatsen, die in het toilet niet meegerekend. Dit is geen plek voor dikke mensen.
Meteen achter de cockpit is de grote ronde laadruimte. De vrijwilligers van HARP hebben de laadvloer opnieuw opgeschilderd. De C-97G wordt een vliegende tentoonstelling tijdens vliegshows.
De zeldzame Boeing gaat namelijk weer de lucht in. Dat is waar het deze mannen om te doen is. De motoren zijn nog nèt niet klaar voor een test, maar ze doen het echt. De bejaarden gaan straks zelf achter de knuppel om de kist van vliegshow naar vliegshow te vliegen.
Het is dus niet zo dat de grote deuren van de hangaar alleen maar open gaan om wrakken naar binnen te rijden. Soms komt er een prachtige zilveren oldtimer naar buiten. De mannen denken dat de Boeing over een half jaar klaar is. Op het oude Floyd Bennet Field kan je dan het zeldzame geronk horen en de Angel of Deliverance zien starten. De bejaarde crew glimt al van trots bij de gedachte.
19 november 2005 * Ga naar het volgende of vorige verhaal. Uitwaaien
Groene longen zijn in New York best te vinden. Bomen en gras te over in parken, op pleinen en op een enkele begraafplaats. Dan zijn er groenstroken langs de Hudson rivier. Daar hangt echter de adem van de stad als een deken van geluid overheen. Stilte bestaat niet. Eén van de meest stadsloze plekjes is Breezy point.
Het is een uithoek aan de Atlantische oceaan. Breezy Point is deel van het Nationaal Park dat de naam Jamaica Bay Unit draagt. Een uitgestrekt en deels versnipperd gebied van 26.000 ha rond zoutmoerassen. Het vaste land, de stad, wordt voor felle Noordoosters beschermd door deze vooruitgeschoven duinenrij. Daartussen ligt een getijdenmoeras. Hier is de natuur nog de baas; een beetje. Zo is de Wildlife Refuse, onder de rook van JFK-airport, één van de beste locaties om vogels te bekijken in het Noorden van de VS.
Het is er echter niet stil vanwege de constant landende en stijgende zilveren vogels met straalmotoren. Breezy Point is dan een beter alternatief. Om hier als badgast of strandwandelaar te komen, moet je 5 kilometer lopen vanaf de dichtstbijzijnde bushalte. Met de auto is het minder ver, maar toch nog een flinke trip. In de voorzomer zijn hier beschermde broedkolonies van de exotische Black Skimmers, schaarbekken, en Piping Plovers, dwergplevieren. In de late herfst steken op de uiterste punt groepen trekvogels over naar de kust van New Jersey. In de duinen zijn 's winters sneeuwuilen te zien.
De wandeling naar het uiterste puntje is daarom zeker de moeite waard. Zeker wanneer enkel het geluid van de overslaande oceaangolven te horen is. Je vindt er mooie grote schelpen en karkassen van patserkrabben. Toch is de stad niet helemaal weg. Jaarlijks vergeven de park-rangers 500 vergunningen aan autorijders om tot op het strand te rijden. Het zijn vooral fanatieke vissers met grote SUV wagens en meest bewoners van de gesloten buurtschap op Breezy Point.
Ze hebben een speciale bullbar voor op hun auto waar een stuk of wat hengels in staan. Klaar voor gebruik. De vissers rijden over een mul zandpad door het natuurgebied en vinden elkaar op het strand. Maar niet alleen vissers hebben een vergunning. Soms lukt het een inwoner van Manhattan om er eentje te krijgen. Maar dan moet je wel connecties bij de rangers hebben.
Bonnie Milner geniet ervan als ze met haar lichte vierwielaangedreven Forester door het zand ploetert. Hier is een SUV voor bedoeld. Ze giert van plezier wanneer de schelpen onder haar banden verpulveren. "Ik heb er mijn hele leven van gedroomd om over het strand te scheuren," bekent ze. "hier is geen snelheidslimiet!"
Even uitwaaien in de zoute zeelucht is toch nog iets lekkerder, vindt ook Bonnie. In de verte trekken de grote containerschepen traag voorbij. Het gat tussen Breezy Point en Staten Island is de monding van de Hudson en geeft toegang tot de havens van New York. Op de uiterste punt zie je links de blauwe Atlantische Oceaan en rechts -ver weg over het water- het pretpark van Coney Island met daarachter de skyline van New York. Het is een vreemde gewaarwording dat dit redelijk ongerepte Breezy Point deel is van die voortrazende stad.
18 november 2005 * Ga naar het volgende of vorige verhaal. Gemeenschapszin
Overleven in hectisch New York valt niet mee. De meeste mensen moeten fors over hun eigen grenzen gaan om zich staande te houden. Twee banen om de huur en het eten te kunnen betalen is geen zeldzaamheid. Ziekte- en vakantiedagen zijn dun gezaaid en nogal eens voor eigen rekening. Stress en burn out zijn het gevolg.
Park Slope is een buurt in Brooklyn met een reputatie. Hier weten de mensen nog wie hun buren zijn, zeggen ze elkaar gedag en helpen als het nodig is. Hier zijn ook geen akelige woonkazernes, maar nog zogenaamde brownstones, zoals ze vroeger overal te vinden waren. De huizen zijn zo'n honderd jaar oud en danken hun naam aan de kleur steen. In de jaren zeventig was de buurt compleet verwaarloosd, nu is het mateloos populair. De huizen zijn extreem duur en vaak opgedeeld in etages.
In deze buurt is een prachtig voorbeeld van samen-staan-we-sterk te vinden. Ongeveer 10.000 mensen hebben zich aangesloten bij de Park Slope Food Coop. Het is een soort vereniging die een biologische winkel exploiteert. Zo zijn de gezonde maar dure producten twintig tot veertig procent goedkoper. Daar moet ook wat tegenover staan. Elke volwassene van het huishouden dat meedoet, moet een paar uur per maand voor de Food Coop werken; om precies te zijn: twee uur en vijfenveertig minuten per vier weken. Iedere klant is zo tevens medewerker en beiden zijn een beetje eigenaar van de winkel.
De werkzaamheden zijn divers. Vakken vullen, administratie, kassawerk, schoonmaken, bestellingen doen, kinderjuf in de permanente opvang, bestuurswerk. Alles naar draagkracht en interesse en heel flexibel in tijd. Het hoogste management van de Coop bestaat uit zeven betaalde krachten. Zij zorgen voor continuïteit.
Het zijn niet alleen arme studenten en grijze hippies die hieraan meedoen. Het zijn de mensen uit de buurt, veel gezinnen. Ze houden de winkel 7 dagen per week van 's ochtends tot 's avonds draaiende. In 1973 begon het met een paar gezinnen die in een huiskamer de gezamenlijk ingekochte producten verdeelden. Steeds weer groeide de Coop uit zijn voegen. Sinds 2003 huren ze een enorme ruimte naast de brandweerkazerne.
Meteen bij binnenkomst valt de enorme bedrijvigheid op. Er zijn heel veel klanten, maar ook heel veel medewerkers. Vanaf de ingang zie je slechts een deel van de enorme stellingen. Hier kun je alles krijgen om in de eerste levensbehoefte te voorzien.
Je kunt niet zomaar een karretje pakken en inladen. Eerst moet je de lidmaatschapskaart laten zien. Twee medewerkers aan een loket controleren dit. Alles gaat volgens strikte regels en met een ijzeren discipline. Het gaat zoals het gaat en niet anders. Iedereen accepteert dit en daardoor is de sfeer erg gezellig en betrokken. Dat uit zich ook in de overige activiteiten die rond de winkel georganiseerd worden. Er zijn lezingen en workshops, concerten, milieugroepen en een wekelijkse nieuwsbrief.
De Park Slope Food Coop is niet de enige in zijn soort, maar wel de grootste van het land. Het zijn kleine optimistische en sociale gemeenschappen met oog voor hun omgeving. Eilandjes in een borrelende oceaan vol hectiek, hardheid en commerciële haaien.
17 november 2005 * Ga naar het volgende of vorige verhaal. Potter Preview
Een New Yorker moet altijd een bijzonder persoonlijk verhaal paraat hebben. Anders val je niet op tijdens een sociaal samenzijn. Net als in Nederland zijn enge ziektes, onrechtvaardige bazen en het dure leven favoriete onderwerpen. In het land waar mensen omhoog denken, komen daar vluchtige ontmoetingen met artiesten, politici of andere beroemdheden bij. Lukt dat niet, dan is de categorie 'bijzondere gebeurtenissen of prestaties' een mogelijkheid. Als het maar groter, mooier, erger, zeldzamer of traumatischer is dan de ervaring van een ander. Overtreffende trap, daar gaat het om.
Houders van de duurste vorm van een American Express creditcard, kunnen vandaag zo'n bijzonder verhaal vertellen. De uitverkorenen konden gisteravond de nieuwste Harry Potter film zien. Twee dagen voor de officiële release. Bij voorinschrijving. Dat is heel bijzonder want Potter is ook hier al jaren een successtory. Zelfs de recescent van de New York Times komt kijken. Vanmorgen steekt hij hunkerende liefhebbers de ogen uit met een lange review.
Een onopvallende Loewe bioscoop op de hoek van 32nd St en 2nd Av is de plaats van handeling. Geen rode lopers, geen schreeuwerige aankondigingen, geen verkleedpartijen, geen rij bezoekers. Buiten verdrijven heftige regenbuien de zwoele lucht van de laatste dagen. Maar dat kan het niet zijn. Wat geheim is, moet geheim blijven. Ook dat benadrukt het exclusieve karakter.
Het zaaltje is niet eens uitverkocht. De meeste aanwezigen zijn tussen de dertig en de veertig. Een enkel kind is mee. Er is geen reclame en geen pauze. Een schamel applaus klinkt wanneer het licht uitgaat en de film start.
The Goblet of Fire verveelt geen moment. De twee en een half uur vliegt voorbij. Harry, Ron en Hermione zijn weer een jaartje ouder. De hormonen spelen op. Vooral in de eerste helft van de film, met als hoogtepunt het bal op Hogwarts. De jongens en meisjes proberen nadrukkelijk bij elkaar in beeld te komen. Ze dagen elkaar uit, flirten, maken ruzie, zijn jaloers en hebben aandacht voor hun uiterlijk. Hierin blinkt Harry niet echt uit.
Hij moet het hebben van zijn buitengewone prestaties met toverstaf, toverspreuken en vliegende bezem. Natuurlijk is hij de beste. Hij wint de competitie tussen drie toverscholen, waarbij hij nobel, moedig en onzelfzuchtig strijdt. In deze aflevering wordt het kwaad sterker. Voldemort krijgt een gezicht en verzamelt de death-eaters om zich heen. Harry ontsnapt miraculeus in een direct gevecht op het kerkhof. Helaas valt er wel een dode.
De film staat natuurlijk bol van de special effects. De gebruikte technieken zijn een jaartje nieuwer. Animaties en echt filmbeelden gaan perfect in elkaar over. De aangekondigde leeftijdsgrens van 12 is overdreven. Kinderen zien op tv meer afgrijselijke details en meer spannende scènes dan bij Potter. Integendeel. De regisseur haalt door de luchtige en grappige benadering van puberende tovenaars meteen de angel uit de enge scènes.
Natuurlijk zullen die hards vallen over de moderne kleding en het opgelegde multiculti gehalte van de film. Zelfs inhoudelijk kan je discussiëren over welke fragmenten uit het boek in de film overbodig of weggelaten zijn. Zoals bij elke verfilming is het boek vele malen mooier. The Goblet of Fire is echter de beste in de serie Potter-films.
Vanaf vanavond om middernacht kunnen gewone mensen de film bekijken. Dan is dit exclusieve verhaal van de golden creditcard houders die als eerste de nieuwste Potter zagen, geschiedenis. Ze zullen er niet om malen. In New York liggen de exclusieve verhalen voor het oprapen.
16 november 2005 * Ga naar het volgende of vorige verhaal. Ground Zero
Precies vier jaar geleden liep ik voor het eerst rond Ground Zero. Alle straten eromheen waren opgebroken om de leidingen en rioleringen te herstellen. Echt dichtbij kwam je niet. Maar je rook de dood en zag de puinhopen. Er was nog niets opgeruimd. Reddingswerkers gingen af en aan.
Mensen huilden onophoudelijk. Hekken hingen vol met petjes, beschreven T-shirts, spandoeken, bloemen en Amerikaanse vlaggen. Je zag kaarsjes bij fietsen en auto's van eigenaren die nooit terug kwamen. Ze stonden onaangeraakt onder centimeters stof.
Met de jaren verminderde het huilen en rouwbeklag en veranderde de huizenhoge puinhoop een groot diep gat. En dat is het nog steeds. Een enorme bouwput. De metro loopt er weer doorheen, maar verder hoor je op Ground Zero het geluid van bulldozers.
Een groot hek zorgt ervoor dat de toeristen op afstand blijven. Er hangen informatieborden met de geschiedenis van het World Trade Centre, de ramp en de plannen voor de toekomst. Natuurlijk hangen er ook borden met de namen van de 3000 doden.
Op elk moment van de dag staan er honderden mensen. Er wordt veel gefotografeerd, veel gelezen en naar het diepe gat gestaard. De meeste gezichten staan ernstig, maar gehuild wordt er niet meer.
Het kruis van stalen balken dat er in die eerste maanden werd opgericht, heeft een plekje vlak achter het hek. De eerste glazen toren van het nieuwe plan weerspiegelt de blauwe lucht. Het lugubere verleden en de glanzende toekomst in één blik gevangen.
15 november 2005 * Ga naar het volgende of vorige verhaal. Scheve schaats
Het is niet erg handig om een recensie over een boek te schrijven wanneer het maar voor drie kwart gelezen is. Het venijn zit immers vaak in de staart. Nou was het verhaal van 11 november ook niet echt een recensie, maar toch. Dus even terug naar Charles Groenhuijsen en zijn 'Amerikanen zijn niet gek'.
Charles Groenhuijsen heeft vanwege het boek al veel kritiek gekregen: te veel pro Bush en te veel pro Inval In Irak. Als het gaat over gezondheidszorg, onderwijs of drugsbeleid houdt Charles het roer redelijk recht. Niet heel diepgaand, maar wel onderhoudend en redelijk gedocumenteerd belicht hij de voors en tegens. Vandaar dat hij nog iets meer dan het voordeel van de twijfel kreeg bij de tussenbalans.
Voor de laatste etappe ging het boekje mee in de metro van New York, op een bankje in Union Square en achter de koffie in een Starbucks. Telkens een hoofdstukje verder; want zo prettig als het grootste deel van het boek leest, zo stroperig is het eind. Dat komt vooral omdat hij de typisch Amerikaanse krantenstijl hanteert, waarbij hij veel korte quotes van naamdragende maar nietszeggende mensen gebruikt om zijn punt te maken. Het resultaat is ongeloofwaardig.
Elke poging om de hoofdstukken over de Irak oorlog, de domme democraten en de efficiënte Bush met een objectieve bril op te lezen, mislukt. In de toon van een gekrenkte en miskende Nederlandse Amerikaan bestrijdt hij de vooroordelen over deze kwesties met vooroordelen. Hij trekt steeds verder naar rechts door de verhalen van FOX en het Witte Huis bijna kritiekloos te volgen.
Bijna, want Charles hanteert wel de hoor-en-wederhoor principes. Hij legt ook wel uit hoe de Bush PR-machine werkt. Maar gaat vervolgens toch door de knieën en neemt de gemanipuleerde boodschappen voor waar aan. Met de onthullingen van corrumperende leden van zijn staf en laatste polls, plaatst Charles zich zelfs hier in Amerika te nadrukkelijk in het conservatieve kamp. Dat is jammer en onnodig. Het doet afbreuk aan de kennis en kunde die Charles op grond van zijn staat van dienst heeft.
Dit oordeel zegt u zo misschien weinig omdat de kritiek niet specifiek is. Maar het gaat te ver om het boek op deze plek in detail uit te pluizen. Lees het en oordeel zelf, maar begin niet achteraan.
14 november 2005 * Ga naar het volgende of vorige verhaal. Nazomeren rond Gandhi
Het prettigste plein van New York is tweehonderd jaar oud. Het is niet bijzonder mooi of erg groot. Het bijzondere zit vooral in de mensen die hier rondhangen: theaterstudenten, kunstenaars, muzikanten, politiek activisten, rugzakkers en liefhebbers van biologisch brood. Zeg maar; het alternatieve volkje. Ze zorgen ervoor dat er altijd wel wat te zien of te beleven is. Daarnaast rent, hangt, eet, telefoneert en zont hier een gemêleerd gezelschap van zakenlui, winkelpersoneel, docenten, journalisten, ouden van dagen en shoppers.
Union Square heeft een duidelijke voor- en achterkant. De voorkant aan 14th Street bestaat uit rondlopende trappen met centraal het standbeeld van George Washington. Het kijkt aan tegen een enorme vestiging van 'Virgin'. 14th Street is een drukke weg. Hier zijn een groot aantal toegangen naar de subway. De in- en uitgang op het plein is overkapt. Daarachter staat het prachtige beeld van Gandhi met wandelstok. "Even naar Gandhi kijken", hoor je mensen tegen elkaar zeggen vlak voordat ze het plein verlaten.
De achterkant van Union Square is ronduit saai. Hier staat enkele dagen per week een biologische markt. Dan lijkt het nog wat. Normaal is het een brede lap asfalt dat 17th Street scheidt van de speelplaats in het park. Het meest aantrekkelijke hier is de oudste Barns & Nobles van de stad.
Het plein is niet een open plein. Het bestaat uit een serie grasveldjes omzoomd door mooie bomen. De brede wandelpaden hebben aan weerszijden houten bankjes. Eigenlijk is elke zijde één lange bank. Deze bankjes zijn altijd bezet. Het is een genot om hier de flanerende voorbijgangers te bekijken. Die zijn altijd druk en hebben permanent haast; of genieten uitdrukkelijk van hun welverdiende rust nadat ze druk en haastig zijn geweest.
Op het voorplein zijn de trappen verdwenen onder plankieren. Er klinken hamerslagen. De standjes voor de kunstmarkt worden opgebouwd. De hele winter verkopen handwerkslieden hier hun producten. Nog een weekje wachten, want het is nog geen winter. De bomen zijn aan het verkleuren, maar hebben allemaal nog blad. De zon is warm en schijnt precies op het grasveld achter George Washington.
Hier zitten en liggen tientallen studenten en rugzakkers. Ze eten hun take-out food, leren hun huiswerk of halen hun slaap in. Er wordt gezellig gebabbeld, al kunnen ze elkaar moeilijk verstaan vanwege de langsrazende bussen en vrachtauto's. Drilboren stampen daar nog weer overeen; op de hoek wordt een pand afgebroken.
Op het groene metalen hek zit een indiaan mooi te wezen. Of het een echte is, weet je hier nooit. De slanke pezige man is de enige met ontbloot bovenlichaam. Zijn zwarte vlechten -lang en dun- hangen over zijn gebruinde bast. Roerloos staart hij in de verte. Alsof hij vanaf een hoge rots over de prairie uitkijkt. Een artistieke jongen met een duur fototoestel vraagt om een plaatje. Geen probleem. De indiaan gaat er nog even voor zitten.
Op de smalle hondenspeelplaats jaagt een wat vette zwarte Labrador jaloers achter een slanke Hazewindhond aan. Hier kunnen ze vrij rondrennen in het zand. Baasjes staan enthousiast met elkaar te kletsen, het plasticzakje voor de uitwerpselen nonchalant in de aanslag. New Yorkers hebben iets met honden.
Het is maandag, dus staan de witte partytenten van de groentehandelaren, kaasboeren en gezonde broodjesbakkers achteraan op het plein. Het is een van de grootste en beste farmers markets van New York. Het is er altijd gezellig en voor elk kraampje staat een geduldige rij. Waar meer dan twee mensen wachten, vormen New Yorkers automatisch een 'line'. Iedereen weet dan waar die aan toe is en niemand dringt voor.
Barns & Nobles is een boekenwinkel met vele filialen in de stad. Het oudste staat aan Union Square. Het pand telt vier verdiepingen. De metershoge plafonds worden gestut door metalen pilaren. Art Deco lampen verlichten de honderdduizenden boeken. Vanaf de roltrap is het uitzicht over de enorme uitstalling oogverblindend. Het is een van de grootste en drukste boekwinkels van Manhattan en dus van de wereld.
Op de derde verdieping is de Starbucks. Het gezellige café biedt veel plaats maar je moet bijna altijd wachten. Gelukkigen vinden een tafeltje bij het raam. De coffee latte smaakt hier het best. Een bijpassend stukje worteltaart, of op z'n minst een homemade brownie, is een must.
Verblind door de namiddagzon, kijk je uit over de kleurige boomtoppen van het plein. Ver daarbovenuit de onvermijdelijke Amerikaanse vlag. De enorme vlaggenstok staat midden op het plein tussen beelden van George Washington en Abraham Lincoln in. Dit statische stukje vaderlandsliefde is eigenlijk in tegenspraak met de reputatie en sfeer van het plein.
Sinds meer dan honderd jaar is Union Square de plaats waar progressieve New Yorkers hun sociale protesten laten horen. Nog maar kort geleden stonden hier dagelijks anti-oorlogsdemonstranten. Vandaag valt er geen onvertogen woord. Gandhi kijkt rustig over de tafeltjes met nijverheid van artiesten die niet kunnen wachten tot de stallen van de wintermarkt klaar zijn. Een kaarsje brandt aan zijn voeten. Peace.
13 november 2005 * Ga naar het volgende of vorige verhaal. Zondag in het park
Aan de overkant kant van de drukke en luidruchtige zesbaansweg begint een stukje natuur. Vanuit het appartement zijn de wiegende boomkruinen met daarboven vaak een zwevende Red Tailed Hawk goed te zien. Grijze eekhoorns rennen over de takken. Het bladerdek kleurt geel en is duidelijk dunner aan het worden. Het contrast met het geluid van de auto's beneden en de vliegtuigen boven is groot.
Zondag is ook in Brooklyn een rustdag. Tenminste voor zover dat kan in de stad die 24 uur voort raast. Het is in ieder geval een stuk rustiger. Als er dan ook nog een heerlijk zonnetje aan de wolkenloze hemel staat, grijpen de omwonenden hun kans om aan de andere kant van de weg vertier te zoeken. De deur uit rechts gaat naar de Grand Army Plaza, links is het Brooklyn Museum of Art.
Prospect Park is voor Brooklyn, wat Central Park voor Manhattan is. Een grote groene long in een dichtbewoond, druk en uitgestrekt stadsdeel. Beide parken zijn ontworpen door dezelfde architecten en lijken erg op elkaar. Aan deze kant van het park ligt een van de mooiste botanische tuinen van New York, meteen naast het museum.
Het is opmerkelijk rustig in de Brooklyn Botanic Garden. Qua bezoek dan, want het geluid van de stad hangt hier contant in de lucht. De botanische tuin herbergt de mooiste rozentuin van Amerika. Zelfs nu nog lachen veel kleurige ruikers je tegemoet, terwijl de doornen overal door het verschrompelende bladerdek prikken. Een ouder echtpaar uit Japan laat zich lachend voor een paar weelderige gele rozen fotograferen.
De Japanse tuin zelf is het domein van ouders met kinderen. Ze voeren de honderden gekleurde vissen in de vijver. De grootste karpers meten meer dan een halve meter. De schildpadden die 's zomers met tientallen op de rotsen liggen te zonnen, zijn aan hun winterslaap begonnen. Een Russisch stel lijkt zo weggelopen uit een modetijdschrift van de jaren twintig. Zij met veel bont en hij -lang en slank- met een lichtbruin pak en bijpassende pet. Ze spelen verstoppetje met hun kinderen.
Op het gras zitten overal mensen te lezen en te zonnen. Een chassidische joodse man met zijn traditionele zwarte pak en krullende bakkebaarden langs het keppeltje, maakt een video van zijn rennende dochtertjes. Net als moeder dragen ze lange rokken.
In de tuin met inheemse planten en bomen, bestudeert een moeder en dochter de natuur. Ze zitten op de hurken naar het struikgewas te wijzen. 'Een vinkje, of zo?' zegt de dochter. Nederlanders proberen altijd iets herkenbaars te zoeken.
Wie de botanische tuin aan de achterkant verlaat kan prachtig door het aangrenzende vrij toegankelijke deel van het Prospect Park wandelen. Je steekt daartoe de drukke weg over die de beide stukken namaaknatuur scheiden. De rustieke families maken in Prospect Park plaats voor het wilde leven. De draaimolen is dicht, maar op zo'n mooie zondag zijn er duizenden mensen in het park.
Hondenliefhebbers ontmoeten hondenliefhebbers bij een van de speelplaatsen waar de viervoeters ongehinderd in de waterpartijen kunnen spartelen. Wielrenners, skeelers en hardlopers draaien hun rondes op de brede weg die door het park loopt en nu verkeersvrij is. Bij het Audubon Center -waar je 's zomers roeiboten kunt huren- lopen groepjes natuurfanaten met verrekijkers. Tientallen drummers met Afrikaanse trommels en danseressen op blote voeten, vermaken passanten.
De ijsbaan, een open ijshockey'rink', is nog dicht. Op de parkeerplaats staan een tiental grote witte limousines met bloemstukken. Evenzoveel getrouwde stelletjes, allemaal Chinees, laten zich fotograferen en op de video nemen. Snelwandelende meisjes met hun ipod op de oren kijken niet op of om wanneer ze de weelderige witte bruidsjurken passeren.
Midden van het park is de grote speelweide. Vanuit alle kanten kijk je op het groene dal neer, waar het krioelt van de mensen. Allemaal zijn ze druk. Oud en jong, fanatiek en op hun gemak, als team of individueel; volledig muliculti. Honkballen is het meest populair maar bijna alle sporten zijn present; voetballen, rugbyen, volleyballen, frisbeeën, vliegeren. Nederlanders kennen dit sfeertje misschien een beetje van het Vondelpark, maar hier is de activiteit massaal.
Grand Army Plaza met zijn grote triomfboog is de ingang van het park. Het is een druk verkeersplein, maar de weg door het park is enkel open tijdens de spits. Op zondag doen de sporters hier hun rekoefeningen en deelt de actiegroep voor een autovrij park folders uit.
Langs de Central Library, een enorme bibliotheek gaat het langs de drukke zesbaansweg terug naar de ingang van de Gardens. De gele boomkruinen lichten warm op wanneer de laatste zonnestralen over het gebouw komen.
12 november 2005 * Ga naar het volgende of vorige verhaal. Veterans Day
Sinds dit jaar kent Nederland een Veteranendag. Eerder was dat de 4 mei parade in Wageningen. Voormalig militairen halen hun kloffie en vooral hun medailles weer uit de kast om met kameraden te reüneren en te marcheren. Het betreft dan militairen die uitgezonden zijn of in oorlog hebben gediend.
Amerika heeft nogal wat oorlogen gevochten. De parade op Veterans Day is dan ook aardig wat langer dan het Nederlandse equivalent. Van de 42nd St. tot 59th St is de dure winkelstraat 5th Avenue drie uur lang gereserveerd voor het militair.
Parades zijn populair in Amerika. Ze hebben er eentje voor bijna elke feest- of herdenkingsdag van elke grotere bevolkingsgroep. Waarom heeft Nederland dat nou niet? "Omdat jullie in Amsterdam niet zulke brede wegen hebben", roept een New Yorker die staat te zwaaien met zijn vlaggetje.
Amerikanen houden van orde en gezag. Trots vlagvertoon en keurig marcheren horen daarbij. Vooral als het voormalig militairen betreft. Oud en jong, iedereen die nog kan lopen, heeft de borst vooruit, de rug hol en een serieuze smoel. "left, left, left", keft de pelotonsaanvoerder.
Alle onderdelen van het leger komen voorbij. Alle oorlogen komen voorbij. WOII is nog steeds goed vertegenwoordigd. Maar de hoofdmoot komt van veteranen uit de oorlogen in Korea en die in Vietnam. Er lopen contingenten Koreanen en Vietnamezen vooraan. Ze dragen spandoeken met 'Amerika bedankt'. De troepen uit de huidige oorlog in Irak lopen in hun woestijnoutfit achter een stel Hummers. Geen vlaggetjes, geen spandoeken, alleen strakke gezichten.
Veteranen die te oud zijn om te lopen, zitten op 'floats', een soort carnavalswagens. Sommige karren hebben een vreselijke band aan boord die luide muziek speelt. Het past noch bij de oude veteranen, noch bij de parade.
Er is een speciale wagen voor een erg moedige militair. De bejaarde man heeft een grote medaille om, de 'Medal of Honor'. Hij zit vriendelijk wuivend op een stoeltje en heeft een erewacht om zich heen. Amerikanen houden van competitie en van alle moedige mannen, moet er eentje de moedigste zijn.
Het publiek langs de route staat niet in dichte rijen tegen de dranghekken. De belangstelling is karig. Het zijn kleine groepjes, meest familieleden, die met vlaggetjes zwaaien en enthousiast de gewezen troepen aanmoedigen. Er klinkt constant applaus. "Thank you, thank you", roepen de mannen terug. Toeristen kijken verbaasd naar de curieuze optocht, die ze alleen kennen van films en tv.
Doden en en gewonden zijn een vervelend bijproduct van oorlogen. In de parade is daar nauwelijks plaats voor. Achter een floatband die swingend 'Twist & Shout' van de Beatles naspeelt, rijden een paar rolstoelers van de vereniging van dwarslaesie patiënten. Even verder loopt een groepje verpleegkundigen achter een spandoek van een ziekenhuis. Er wordt kennelijk bezuinigd. Ze schreeuwen dat veteranen ook recht hebben op goede verpleging.
De lange stoet is opgedeeld in porties ter grote van een block. New Yorkers rekenen in blocks. Een block is de afstand tussen twee straten en die is bijna overal hetzelfde. Telkens stopt de stoet even om het kruisende verkeer en voetgangers te laten passeren. Veel voetgangers doen mee met het onophoudelijke applaus als ze de straat oversteken.
De optocht stopt vlak voordat 5th Avenue het Central Park bereikt. De oudste veteranen stappen in een bus. De andere soldaten en alle jongelui van de High School muziekkorpsen die elke parade opvrolijken, lossen op in de winkelende menigte. En winkelen doen de mensen in 5th Avenue, want elke feestdag kent zijn uitverkoop; ook Veterans Day.
11 november 2005 * Ga naar het volgende of vorige verhaal. Met Charles naar New York
De website van de NOS is altijd wel een bezoekje waard. Niet alleen om het laatste nieuws te zien of te horen, of via het nieuwsarchief een gemiste dag in te halen. Er staat veel achtergrondinformatie van grote lopende nieuwskwesties, informatie over medewerkers, weer, verkeer, films, uitgaan etc. Regelmatig komen er nieuwe onderdelen bij. Zo is er net een interactief deel bijgekomen genaamd headlines. Daar kunnen mensen via een weblogconstructie commentaar geven op het nieuws.
Daarnaast verschijnen regelmatig columns van medewerkers of experts op de NOS site. De VS is daarbij vaak van de partij, want alles wat daar gebeurt, is nieuws. Charles Groenhuijsen had als correspondent in Washington zo'n column. Maar Charles is correspondent af, en zijn columns verdwenen. Charles wordt namelijk nieuwslezer van het NOS journaal. Dat kan niemand ontgaan zijn.
Het duurt niet zo heel lang meer dat Philip Freriks afscheid neemt. Tijd voor Charles om zijn geliefde Washingon te verlaten. En elk nieuws uit Amerika is nieuws voor ons, dus start Charles een nieuwe serie columns. Het gaat nu over het verschil tussen Nederland en Amerika, zoals hij dat ervaart na 13 jaar afwezigheid. De aankondiging van deze serie schrijft hij in de vorm van een column onder de titel 'Oh, Nederland'. Inmiddels is dat: 'Wat is er aan de hand met Nederland?' Op 14 november start hij zijn verhaaltjes.
Mijn tas is al gepakt, als ik op de nieuwe column van Charles stuit. Ik denk terug aan het gesprek dat ik met hem had in Washington. Dat was voor mijn afstudeerscriptie. Het ging onder andere over hoe makkelijk Nederlanders een mening hebben over alles wat in Amerika gebeurt. Hoe hij daar als correspondent mee omgaat. Bijvoorbeeld met het negatieve beeld over de Amerikaanse politiek en Bush. Charles vertelde me dat hij bijna klaar was met een boek over dit onderwerp.
Dat boek heb ik nog steeds niet gelezen. Bij de boekenstands op Schiphol liggen ze naast die van concurrent Max Westerman. Die schreef een paar jaar geleden zijn populaire Max & The City. Toen ik hem sprak, verwachtte Charles Groenhuijsen met zijn 'Amerikanen zijn niet gek' veel minder te scoren. Het boek is serieuzer en voor een ander soort mensen geschreven; zoals de kijkers van het NOS journaal andere zijn dan die van RTL. Ik koop de twaalfde druk.
De reis van gate G4 naar Brooklyn duurt lang genoeg om het boek bijna helemaal uit te lezen. Alle grote issues komen voorbij: God, seks, armoede, gokken, sport, gezondheidszorg, onderwijs, recht, arbeid, politiek en natuurlijk Bush. Charles heeft zo op het oog betere research gedaan dan Max. In een prettig leesbare stijl presenteert hij meer feiten. Maar daar waar Max sterk is in humoristische en persoonlijke anekdotes, is Charles een beetje saai en afstandelijk. Voorbeelden beschrijft hij zonder franje en zonder detail. Alsof hij er niet bij was. Charles kiest voor die serieuze aanpak, maar wil tegelijkertijd toegankelijk schrijven voor een groter publiek. Dat is gelukt, want je vliegt er zomaar doorheen, maar daardoor komt het boek ook oppervlakkig over. Dat is vreselijk jammer, want juist in de diepte valt nog wel wat toe te voegen als het gaat om meningsvorming van Nederlanders over Amerikanen.
De metrowagons piepen en kraken. Eerste de A tot Hoyt Street dan de 2 naar huis. Veel schoolkinderen met ingenieuze kapsels, vrolijk lachend. Zijn er nu minder gangkids dan een half jaar geleden? Ik kijk naar de schoenen. Armoede lees je af aan de schoenen. Ouderen hebben het moeilijk. 'Amerikanen zijn niet gek' is zowel de titel als de conclusie van het boek van Charles. Ik heb het er nog niet in gelezen. Iedere keer weer ben ik bovenal verbaasd over het hectische leven hier en de uitersten die je in alles terug vindt. Ik sluit het boek en stap uit.
Een meisje helpt een onbekende vrouw de trap op. De zon schijnt in New York. De harde wind blaast de eerste winterkou door de straten. De herrie van het verkeer, de altijd aanwezige sirenes, de helicoptergeluiden en het dreunen van de ondergrondse; het overspoelt me meteen. Als je niet gek bent, word je het hier wel.
reageer9 november 2005 * Ga naar het volgende of vorige verhaal. Huishoudelijk
Weblog is vanaf gisteren gekloond. Nou ja, voor een deel. Voortaan verschijnen de politieke commentaren, columns, recensies en andere relevante stukjes ook op het Volkskrantblog.
De website van de Volkskrant geeft ruimte aan webschrijvers om hun verhalen op te publiceren. Voor www.stephankraan.info biedt dit een mogelijkheid om de verhalen onder de aandacht te brengen van een breder publiek. Ook kunnen bezoekers van het Volkskrantblog gemakkelijk doorlinken naar deze site. Zo hoopt dit Webog op nieuwe bezoekers.
Het gaat overigens lang niet slecht: www.stephankraan.info heeft momenteel bijna duizend hits per maand. Weblog wordt in diezelfde periode ongeveer 200 keer gelezen.
De komende drie weken komen de stukjes in dit weblog uit New York.
reageer8 november 2005 * Ga naar het volgende of vorige verhaal. "Frans geweld valt best mee"
De eerste dode is gevallen, de eerste schoten afgevuurd en de eerste avondklok ingesteld. Het hoofdartikel van de Volkskrant van gisteren verliest daarmee haar zeggingskracht. De correspondent van Frankrijk, Fokke Obbema, probeert daarin op de voorpagina te onthypen 'want er is nog geen dode gevallen'. Hij vindt dat de ongeregeldheden door pers en politiek worden overdreven en doet daarom het omgekeerde. Hij verheft relativeren tot een kunst.
De kop van het artikel is "Frans Geweld Stapelt Record op Record". Op zich is dat een feit; elke nacht zijn er meer brandende auto's en meer arrestaties in meer steden. Maar daar gaat het verhaal van Obbema niet over. De titel zou moeten zijn: "Frans geweld valt best mee".
Tegenover de oplopende cijfers en harde taal van de Franse regering over de "stadsguerilla door georganiseerde bendes" stelt Obbema dat er weliswaar 211 gemeentes zijn met rellen, maar dat dit slechts een schijntje is van de 36.000 die Frankrijk telt. Daarbij wordt een gemeente al tot relgemeente verheven als er maar 1 of 2 auto's branden.
Bovendien zijn er nog geen doden gevallen en slechts een handvol gewonden. Er zijn ook nauwelijks confrontaties tussen relschoppers en politie. "Ach het zijn wat jongeren uit de buurt die zich hebben geamuseerd. Ze hebben op tv gezien hoeveel aandacht ze kunnen krijgen door wat in brand te steken en nu doen ze het ook hier." citeert Obbema een wijkbewoner.
Tegenover krantenkoppen als "Paris is Burning" en het omschrijven van buurten als 'oorlogsgebied' zet hij winkelend publiek dat nergens last van heeft. Ook beschrijft hij een urenlange tocht door de genoemde buurten, zonder op brandende wrakken en opstandige jeugd te stuiten.
De pers in Nederland -inclusief de Volkskrant- heeft er een handje van om kleine issues op te kloppen tot wereldnieuws. Feiten worden niet gecheckt, verdraaid en aangedikt. Er verschijnen overmatig grote koppen in de krant en lange items in het journaal. Vaak mondt dat uit in een hype.
De keuze om nieuws op deze wijze te benaderen komt voort uit de slag om de consument. Het succes van de schreeuwerige en insinuerende commerciëlen en de altijd populaire Telegraaf, maakt dat ook de serieuze pers zich laat verleiden tot populisme. Anders lopen de kijkers weg en kunnen de kranten sluiten. Ergernis over dit soort praktijken is terecht en gelukkig deelt Obbema die mening.
De geweldsuitbarsting in Frankrijk heeft echter genoeg ingrediënten om het tot nieuws van de buitencategorie maken. Daarom is het relativerende artikel van Obbema te veel van het goede. Om er toch nog een draai aan te geven heeft de eindredactie een heftige kop boven het stuk gezet. Plus een foto van een uitgebrande winkel, in plaats van Obbema's vrolijk winkelend publiek op de Champs-Elysées.
Er wat staat er op de voorpagina van vandaag? Obbema beperkt zich en laat de feiten spreken. Jan Tromp geeft vanuit Amerika antwoord op het relativeren van zijn collega. Zijn stukje is vetgedrukt en kopt: 'Wakker worden, Europa, 't is Oorlog'.
reageer8 november 2005 * Ga naar het volgende of vorige verhaal. Grapje
Vandaag zat er een grapje in de mailbox.
Deze is leuk, moet je echt ff proberen.
1. surf naar Google via www.google.com
2. type het woord 'failure' (mislukking) in.
3. klik op "Ik doe een gok" (naast de button "Google zoeken")
4. ...geweldig, niet ?
7 november 2005 * Ga naar het volgende of vorige verhaal. Bijscholen in Florida
Er zijn nogal wat boeken en websites die journalisten bijstaan. Het rijtje handboeken in de kast blijft echter vaak onaangeroerd. En niemand heeft zin om met een zware tas met naslagwerken op pad te gaan. Het web staat ons bij in deze tijden van breedband en wifi. 'Everything you need to be a better journalist' is het motto van Poynteronline.
Het is de website van de School voor Journalistiek 'Poynter' in St.Petersburg, Florida. De school is zo goed om oneindig veel informatie, artikelen, columns en tips voor aankomend en ervaren journalisten te delen. Het maakt niet uit of deze stukken schrijft, radio- of tv programma's maakt, fotojournalistiek beoefent of zich bezig houdt met graphics en opmaak: Poynter heeft het allemaal.
Voor de schrijvers is er een aardige lijst van vijftig aanwijzingen om een arikel te verbeteren. Sommige adviezen zijn algemeen bekend, maar dat deert niet. De indeling is overzichtelijk en de omschrijving helder, zodat ieder kan bekijken wat hij wil. Elke tip gaat gepaard met voorbeelden en een opdracht.
De website van Poynter is een surf site. Er staat veel op, al is de informatie niet allemaal helder en logisch ondergebracht. Een verrassingszoektocht is echter de moeite waard. Kijk maar eens in een verloren kwartiertje. Uiteraard zijn alle teksten wel in het Engels.
6 november 2005 * Ga naar het volgende of vorige verhaal. Inkoppen
Sommige gebeurtenissen vormen gemakkelijke inkoppers. Een zichzelf respecterend columnist houdt de pen dan stil en laat de feiten spreken. Dergelijke feiten behoeven geen uitleg of toevoegingen. Cynisch leedvermaak of gezochte speculaties doen enkel afbreuk aan de beschamende realiteit. De laatste dagen kwam er weer zo'n inkopper voorbij. Eigenlijk niet over schrijven dus, maar de verleiding is te groot.
In de war
Wapenexperts van Defensie wisten dat het schot vanuit de Zwarte Madonna kwam. Het AD publiceerde meteen de bijzonderheden van eigenaar en bewoners. Minister Verdonk voelde de dreiging nu wel heel dicht naderen en droeg een kogelvrij vest bij de herdenking van Van Gogh. Ze was immers al eens bespuugd en met ketchup bespoten.
De 'aanslag' vormde een fraai eindschot in een week van elf verbrande vreemdelingen, drie liquidaties, details over de terreurplannen van Samir A. en de herdenking van de rituele moord op 'onze Theo'. Het kwaad heeft uiteindelijk het Binnenhof bereikt. De ministers zijn emotioneel, aangeslagen en geschokt.
Het Nederlands Forensisch Instituut concludeert nauwelijks een dag later dat er helemaal niet geschoten is en spreekt van 'een beschadiging'. Daarmee kwalificeert het NFI de wapenexperts van Defensie als regelrechte sukkels. Bovendien hebben die wapenexperts met hun invalide diagnose ook nog de hoge bloeddruk en hyperventilatie van Verdonk op hun geweten.
De krijgsheren van Defensie zullen deze blunder graag op zich nemen, om de overspannen ministers uit de wind te houden. Balkenende zal zonder twijfel de media weer eens schofferen vanwege de aanhoudende 'speculaties over het schietincident'.
Natuurlijk de pers schiet dezer dagen van gerucht naar gerucht en blaast elk spectaculair klinkend verzinsel op tot een nationale terreurdreiging. Doch dit keer is het de achterdocht en fantasie van de ministers zelf, die van deze mug een olifant hebben gemaakt.
Blijkbaar wordt het de heren en dames wat te veel. Heel begrijpelijk, want de stroom aan rampspoed en dreigende rampspoed zwelt dagelijks aan. De ministeries lopen veelal achter de feiten aan, met als resultaat dat de bewindslieden zich om de haverklap moeten verantwoorden. En alle zalvende woorden ten spijt is het de angst die regeert. Dat levert stress op.
Stress waar geen bodyguards of kogelwerende kleding tegen helpt. Stress die ervoor zorgt dat de ministers gaan geloven in hun eigen bangmakerij en achterdocht. Op het moment dat dergelijke argwaan het leven beheerst en men dingen ziet die er niet zijn, spreekt de psychiatrie al gauw van ziekelijk achterdocht met psychotische elementen.
Een dergelijke ziekte begint met grappige taferelen die niemand serieus kan nemen. In een poging de controle op de beklemmende realiteit te handhaven, dwingt de patiënt zijn directe omgeving echter al gauw tot onmogelijke beperkingen of gedragsregels.
Deze regeringsploeg heeft wat dat betreft al een behoorlijke reputatie. De commotie om het 'schietincident' is nog grappig. We lachen in ons vuistje. We lachen harder dan dat we treurden om de elf doden van vorige week -dat is op zich ook ziek-. De vraag is echter niet óf maar wannéér ons dit lachen vergaat. Gezien het toestandsbeeld van onze leiders, krijgen we nog heel wat ellende voor de kiezen.
5 november 2005 * Ga naar het volgende of vorige verhaal. Borsten
De populariteit van Bush en zijn conservatieve medestanders is tot een record dieptepunt gedaald. Protesten zoals momenteel in Argentinië, zijn er in het thuisland niet en zullen er ook nooit komen. Maar het gepeupel roert zich wel degelijk.
'Breasts Not Bombs', zo heet een landelijke protestgroep van vrouwen tegen de oorlog in Irak; maar eigenlijk tegen alles wat volgens hen onfatsoenlijk is. De groep uit San Franscisco, de stad met het meest liberale vrijheid-blijheid imago van Amerika, heeft voor maandag een demonstratie aangekondigd in Sacramento de hoofdstad van de staat California.
De California Highway Patrol is in alle staten. Blote borsten zijn traumatisch voor kleine kinderen, veroorzaken ongelukken omdat chauffeurs niet meer op de weg letten en provoceren aanranders en verkrachters. De 'Breasts Not Bombs' dames zullen daarom meteen bij het omhoog trekken van hun T-shirt worden gearresteerd en worden aangeklaagd als seksuele delinquent.
In reactie op deze aankondiging van arrestaties met als gevolg een strafblad als seksueel misdadiger, spanden de borsten een kort geding aan. Zij willen de kwetsbaarheid van de aarde en de mensheid symboliseren. Het is een demonstratie van wat vrijheid en vrede werkelijk is.
Helaas, de rechter vindt dat blote borsten een te groot gevaar zijn voor de openbare orde en vooral voor kinderen en het verkeer. Zijn mening wordt gedeeld door talloze preutse weblogs waar de groep heftig wordt bekritiseerd.
De dames timmeren echter al enige jaren aan de weg en gaan gewoon door met hun protest. Op de stoep van het Capitool, zeg maar het provinciehuis, spreken ze Arnold Schwarzenegger toe. Het is een protest tegen de komende -altijd oneerlijke- verkiezingen, bezuinigingen op scholen, gebrek aan waardering voor docenten en verpleegkundigen, tegen oorlog, honger, armoede, discriminatie, geweld en Hummers. De borsten opereren ook onder de namen 'Mammaries not Missiles' en 'Nipples not Napalm'.
Zo, en nu solliciteren bij RTL.
4 november 2005 * Ga naar het volgende of vorige verhaal.
AanklachtVandaag zat er een rondbrief in de mailbox. Normaal verdwijnen die meteen in de bak 'ongewenste e-mail'. Deze rondbrief kwam echter van een vertrouwde afzender; een geliefd en uiterst betrouwbaar, integer en intellectueel persoon. Zij heeft geen reden om mij bewust te bestoken met junkmail, noch om mij te besmetten met virussen, wormen of spyware. Toch maar even de rondbrief serieus bestuderen.
De brief is kort. De schrijfster wil de Nederlandse regering aanklagen wegens dood door nalatigheid. Natuurlijk gaat het over de dood van elf asielzoekers bij de brand in de gevangenis op Amsterdam-Oost. De laatste in een hele serie droevige en inhumane gebeurtenissen als gevolg van het uitzetbeleid van de regering. Ze worden in de brief nogmaals opgesomd. De conclusie is dat Verdonk en Donner hun fouten moeten erkennen en moeten aftreden. De schending van mensenrechten door Nederland moet meteen stoppen.
Er hoort een website bij deze rondbrief www.eenroyaalgebaar.nl. Niet zo'n aansprekende naam, maar hier staat dezelfde brief, ondertekent door Marion Bloem. De website verzamelt handtekeningen om de aanklacht tegen de regering te steunen. De site is een beetje rommelig en er staat verder geen uitleg bij. Wel een paar aansprekende namen in een rijtje onder de brief. Maar ja, die kan iedereen eronder zetten.
Even googlelen geeft meteen meer informatie. Schrijfster Marion Bloem is inderdaad de initiator achter eenroyaangebaar. Het is in april dit jaar begonnen als een alternatief geschenk aan de koningin voor haar 25 jarig regeringsjubileum. Een geschenk in de vorm van een verzoek om de 26.000 uitgeprocedeerde asielzoekers een specifiek pardon te verlenen. Op 20 juni presenteerde Bloem samen met andere bekenden uit het culturele circuit een boek met berichten naar aanleiding van de succesvolle actie. Het boek is samen met een cd overhandigd aan Verdonk en opgestuurd aan de Koningin.
Nu heeft Marion Bloem haar royale netwerk gebruikt voor nieuw initiatief. Geen verzoek maar een aanklacht. Voor wat het waard is. Die doden hebben er niets meer aan, de levenden wellicht ook niet, gezien de onverzettelijkheid van de ministers in kwestie. Het is echter beter iets te doen dan niets. Een handtekening plaatsen op een website is wel het kleinste gebaar van protest dat iemand kan maken. U bent er één klik van vandaan: KLIK
2 november 2005 * Ga naar het volgende of vorige verhaal.
Lawaai
Twee november. De Volkskrant verschijnt met een aparte bijlage. De NOS begint met de herdenking in de Linnaeusstraat. Dagen geleden begonnen de discussies, analyses en commentaren, en ze zullen nog wel dagen aanhouden. Terecht, want de impact van de moord was enorm. Al dan niet gedragen door de hype-gevoelige media, door het onontkoombare martelaarschap en de koestering van de Nederlandse exponent van wereldwijde terreurangst.
De herdenking is geen stille mars; wel wit van kleur. Camera's zoemen in op een Surinaamse bij gebrek aan mensen met een Marokkaans, Turks of Arabisch uiterlijk. De sprekers gebruiken mooie woorden van verdraagzaamheid, tolerantie en wederzijds respect tussen 'wij' en 'zij'. Het is preken voor eigen parochie, want alleen 'wij' zijn aanwezig. 'Zij' kijken wel uit in deze 'tolerante' tijden.
Gisteren. Een trein wordt stilgezet en mannen met baarden gearresteerd omdat ze Afrikaanse jurken droegen en hun rugzak meenamen naar toilet. Angst noopte tot actie en arrestatieteams bestormden even later de wagon. Het journaal toonde beelden van van twee geboeide en geblindeerde Bin Ladens, Mohammed B's of Samir A's. En zo is er elke dag wel wat. Al minstens een jaar lang. Ook al blijkt het meestal een luchtballon; de toon is gezet, telkens weer.
Het is bijna onmogelijk om te ontkomen aan beeldvorming met akelige bijgedachten; zelfs wanneer je alleen serieuze en intellectueel verantwoorde media consumeert. Bestaat de Hofstadgroep wel? Of zijn het opgeschoten jongens die er ingeluisd zijn door onze veiligheidsdienst. Het is politiek immers best handig als Nederland ook zijn eigen terreurcel heeft. Als angst regeert, hebben we het nergens anders meer over.
Oh nee; geen achterdocht zaaien, niet meedoen aan speculaties, geen complottheorieën opwerpen. We moeten vertrouwen houden in deze troebele tijden. Vertrouwen, ja. Maar feiten blijken bijna nooit keihard; realiteit voor iedereen anders en betrouwbaarheid maar al te vaak een leugen. De waarheid lijkt niet meer te bestaan. Er zijn te veel vooroordelen, te veel belangen, te veel polarisatie, te veel politiek, te veel sentimenten, te veel retoriek, te veel hypes, te veel media.
Waarom houd ik toch steeds meer van stilte?
Ga terug naar boven en lees meer stukjes in het archief.
Reageren kan in het gastenboek.
| home | weblog | curriculum vitae | artikelen | producten | links | contact |